Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl

Dzika kaczka - problematyka


Głównym zagadnieniem w utworze jest konflikt pomiędzy idealizmem a realizmem. Widać to już od pierwszego aktu. Hagen Werle reprezentuje realistyczne podejście do życia, miłości i interesów. Pozwolił, by stary Ekdal poniósł całą karę za niego, nie przyznając się, że sam był zaangażowany w nielegalny handel drewnem. Zaaranżował małżeństwo Hialmara z Giną, aby wyplątać się z kłopotliwego romansu z kobietą. Wreszcie postanowił poślubić Panią Sorby, która reprezentowała bardzo podobne podejście do spraw, jak on.

Przeciwieństwem Hagena jest jego syn. Grzegorz to niepoprawny idealista. Reprezentuje on romantyczny pogląd na życie, miłość i pracę. Jego zdaniem ojciec łamał wszelkie zasady swoim niemoralnym postępowaniem. Był wstrząśnięty, gdy dowiedział się o ślubie swojego najlepszego przyjaciela z dawną kochanką ojca. Tym bardziej, że Hialmar nie znał przeszłości Giny. Postanowił zatem wyjawić meandry historii dawnej zarządczyni domu Hagena, aby w ten sposób oczyścić atmosferę w ich związku i stworzyć zdrowe podwaliny pod ich dalszą przyszłość. Jednak Hialmar nie powinien był znać tej prawdy, ponieważ okazała się ona dla niego nie do udźwignięcia i doprowadziła do tragedii – samobójstwa Jadwigi.

Relling, ironiczny realista, wiedział, że ludzie potrzebują swoich iluzji i marzeń, aby radzić sobie z życiem. Hialmar wyobrażał sobie Ginę jako idealną żonę, Jadwiga wyobrażała sobie ojca jako idealistę, któremu wkrótce uda się zbudować przełomowy dla świata fotografii wynalazek, itd. Doktor zdawał sobie sprawę, że jeśli pozbawimy ludzi tych iluzji, to ludzie ukrywający się za nimi zostaną zniszczeni przez okrutną prawdę.

Kiedy Grzegorz, idealista, chce uczynić małżeństwo Hialmara lepszym poprzez wyjawienie mu prawdy o Ginie, niszczy jego wyobrażenie o kobiecie. Ekdal nie mógł pogodzić się z prawdą i obrócił się przeciwko żonie i córce. W efekcie tego Jadwiga popełniła samobójstwo, gdy odkryła, że ojciec się jej wyrzekł. Zainspirowana słowami Grzegorza o poświęcaniu tego co najważniejsze, by w ten sposób dowieść swojej miłości zinterpretowała je zbyt dosłownie. Jej śmierć zmusiła Hilamra do zrozumienia, że jego największym błędem niezaakceptowanie tego, co prawdziwe, realne. Jednocześnie Grzegorz pojął, iż nie może wymuszać swoich ideałów na innych ludziach. Ostatecznie autor nie zachwala ani realizmu ani idealizmu. Zamiast tego koncepcja Rellinga wydaje się najbardziej celna: Mówię: złudzenia życiowe, bo widzi pan, są one najlepszym pobudzającym środkiem.

Drugim tematem obecnym w Dzikiej kaczce jest zagadnienie prawdy w relacjach międzyludzkich. Temat ten jest rozwijany poprzez ukazywanie zgubnych losów związków zbudowanych na kłamstwach. Hagen Werle zdradzając swoją żonę przyczynił się do jej choroby i przedwczesnej śmierci. Stary Werle nie był również wierny Grzegorzowi i porucznikowi Ekdalowi. Zniszczył swoje dobre stosunki z synem i dawnym partnerem w interesach poprzez kłamstwo i oszustwo.

Gina zachowując w tajemnicy przed swoim mężem prawdę o swojej niechlubnej przeszłości doprowadziła ostatecznie do rozpadu małżeństwa, a także samobójstwa córki. Grzegorzowi, idealiście, wydaje się, że potrafi rozwiązywać problemy małżeńskie wtrącaniem się i wyjawianiem prawdy. Zamiast tego sieje zbędny zamęt i doprowadza do tragedii.

Ibsen zdaje się tłumaczyć nam, że związek musi być oparty na prawdomówności i zaufaniu dwojga ludzi, tworzących ten związek. Ironicznie, zakłamani i niemoralni ludzie, jeśli będą ze sobą szczerzy i nie będą przed sobą nic ukrywać, mają wielkie szanse na stworzenie bardzo szczęśliwego związku, jak to miało miejsce w przypadku Hagena i Pani Sorby.

Dzika kaczka – bohaterowie


Hialmar Ekdal – jest on protagonistą dramatu, chociaż posiada wiele wad. Jest leniwym, bezczynnym marzycielem, którego w pracy fotografa wyręczają żona i niedowidząca córka. Naiwnie sądził, że dzięki swojemu tajemniczemu wynalazkowi uda mu się przywrócić dobre imię rodziny.

Gdy Grzegorz wyjawił mu prawdę o jego żonie i córce, ten nie miał dość odwagi ani szlachetności, by zmierzyć się z prawdą i przebaczyć Ginie. Zamiast tego uparł się, by żona wyjawiła mu, czy Jadwiga faktycznie jest jego córką. Widać małostkowość w jego zachowaniu. Gdy nie dostaje jasnej odpowiedzi od Giny zaczyna wątpić w miłość Jadwigi. Jest przekonany, że córka przez cały czas spiskowała przeciw niemu i dogadała się w tej kwestii ze starym Werle. Gdy wypowiedział głośno słowa, że jedynym dowodem miłości Jadwigi byłoby poświęcenie życia dla niego, ze strychu padł strzał. Można zatem powiedzieć, że swoim zachowaniem zmusił córkę do popełnienia samobójstwa.

Grzegorz Werle – bogaty młodzieniec, wyznający filozofię pożądania ideału. Obrzydzony swoim ojcem, który był realistą, opuścił dom na blisko siedemnaście lat, by pilnować interesów rodziny w górskiej fabryce. Gdy wreszcie powraca do domu zarzuca ojcu, że ten przyczynił się do choroby i śmierci matki swoimi licznymi romansami. Dowiedziawszy się, że rodzic pozbył się Giny, z którą łączyło ich niegdyś potajemne uczucie, zmuszając ją do poślubienia Hialmara, nie mógł uwierzyć w naiwność swojego przyjaciela.

Następnego dnia udał się do Ekdala, by mu o wszystkim powiedzieć, wyjawił prawdę o Ginie i Jadwidze, która cierpiała na tą samą chorobę genetyczną, co stary Werle. Pośrednio przyczynił się zatem do samobójstwa dziewczynki. Jak zapewniał wszystkie swoje działania podejmował w dobrej wierze, chcąc, aby małżeństwo Hialmara i Giny oparte było na zdrowych fundamentach, prawdzie i szczerości.

Jadwiga – czternastoletnia córka Hialmara i Giny, cierpiąca na genetyczną chorobę grożącą całkowitą utratą wzroku. Podobnie jak matka, uwielbia Hialmara i jest gotowa zrobić dla niego wszystko. Gdy ojciec dowiaduje się, że może ona być córką starego Werle`go, Jadwiga wpada w rozpacz, ponieważ nie wie, jak może udowodnić mu swoją wielką miłość.

Gdy Grzegorz namawia ją, aby poświęciła życie swojej ukochanej dzikiej kaczki, z którą dziewczyna się identyfikowała, by w ten sposób dowieść swoje oddanie Hialmarowi, ona interpretuje to na swój sposób. Postanowiła popełnić samobójstwo, decydując się na ostateczny akt miłości.

Hagen Werle – bogaty przemysłowiec i kupiec, ojciec Grzegorza. Człowiek ten reprezentuje odwrotne podejście do życia niż jego syn, ponieważ jest realistą. Głównie z tego wynikają wszelkie konflikty pomiędzy nimi. Stary Werle, pomimo swego bogactwa nie może wyleczyć się choroby, przez którą traci wzrok.

Za młodu był człowiekiem bardzo kochliwym i niewiernym, czym wpędził do grobu swoją pierwszą żonę. Zaaranżował małżeństwo Giny, jednej ze swoich kochanek, z Hialmarem. Istnieje bardzo silne podejrzenie, że Jadwiga jest jego córką. Świadczy o tym nie tylko ich wspólna choroba, romans Hagena z Giną, ale również prezent urodzinowy, jaki ten podarował Jadwidze. Zapewnił jej comiesięczną wypłatę, jaką dziewczyna miała otrzymywać po śmierci dziadka.

Czytelnik może podejrzewać, że Hagen był równie odpowiedzialny za nielegalny handel drewnem, co jego dawny partner porucznik Ekdal. Jednak uniknął on konsekwencji, prawdopodobnie płacąc w jakiś sposób za milczenie wspólnikowi, który wziął na siebie całą winę. W ramach zadośćuczynienia Hagen pomógł synowi porucznika, Hialmarowi, otworzyć studio fotograficzne, a nawet zeswatał ją z Giną.

Miał zamiar pobrać się ponownie. Jego wybranką była Pani Sorby, która pełniła w jego domu stanowisko, które niegdyś sprawowała Gina. Kochankowie szczerze wyznali sobie swoje wszelkie grzechy z przeszłości, aby zbudować związek na szczerości i zaufaniu.

Stary Ekdal – niegdyś partner w interesach Hagena Werle i powszechnie szanowany oficer. Po aferze dotyczącej nielegalnego handlu drewnem trafił do więzienia na dwa lata, przez co utracił na zawsze dobrą reputację. Prawdopodobnie Werle był zamieszany w to wszystko w równym stopniu, co porucznik, lecz nie postawiono mu nawet zarzutów. Można się domyślać, że w zamian za pomoc synowi, Hialmarowi, stary Ekdal zgodził się wziąć całą winę na siebie.

Bohater ten był człowiekiem podstarzałym i schorowanym. Jego wygląd wskazuje na ubóstwo: Ma na sobie stary płaszcz z wysokim kołnierzem, włóczkowe rękawiczki, w ręku niesie laskę i czapkę futrzaną. Ma zrudziałą brudną perukę i siwe wąsy. W zamian za milczenie może liczyć na drobne prace w domu Werlego, na przykład przy przepisywaniu dokumentów.

Ponieważ przez niemal całe życie przebywał na świeżym powietrzu, to nie może dostosować się do dusznego miasta. Dlatego też na strychu urządził sobie imitację lasu, gdzie można było nawet polować. Innym sposobem na radzenie sobie z nostalgią, z którego również korzystał, był alkohol.

Gina Ekdal – żona Hialmara, matka Jadwigi i była kochanka Hagena Werle. Kobieta ta nie tylko sprząta, gotuje i pierze w mieszkaniu, ale również wyręcza męża w pracy fotografa. Aby jak najbardziej go uszczęśliwić podtrzymuje jego iluzje i gorąco namawia go do dalszej pracy nad wielkim wynalazkiem. Jako jedyny członek rodziny Ekdalów, Gina nie zagląda na strych i nie interesuje się dziką kaczką.

Pani Sorby – zarządczyni domu Hagena Werle. Kobieta ta miała niemoralną przeszłość, podobnie jak Gina. Po wyznaniu swoich grzechów swojemu kochankowi i pracodawcy, ten zaakceptował ją taką, jaką jest i zaproponował jej małżeństwo. Ich związek można nazwać idealnym, ponieważ był oparty na prawdzie i zaufaniu, co prowadziło do prawdziwego szczęścia.

Relling
– cyniczny doktor, który swoim pacjentom zalecał złudzenia życiowe, aby lepiej radzili sobie z życiem. Znał on Grzegorza i wiedział, że jego działania doprowadzą rodzinę Ekdalów do ruiny, a nie szczęścia. Gorączkę sprawiedliwości i idealne pożądania uważał za prawdziwe choroby, na które cierpiał młody Werle. Nie udało mu się jednak ich „wyleczyć”, co pośrednio doprowadziło do samobójstwa Jadwigi. Doktor w swoim realistycznym poglądzie na świat przypominał Hagena.

Symbolizm Dzikiej kaczki


Dramat Ibsena przepełniony jest symbolami wielkiej wagi. Najważniejszym z nich jest tytułowa dzika kaczka. Ptak służy za punkt odniesienia dla wyobrażeń bohaterów o sobie samych i tych, którzy ich otaczają.

Stary Ekdal widzi siebie jako kaczkę zdradzoną i postrzeloną przez swojego niegdysiejszego partnera w interesach. Zraniona duma mężczyzny nigdy nie miała zostać wyleczona.

Grzegorz widzi Hialmara jako dziką kaczkę: Jak ona, poszedłeś na dno i zaryłeś się głęboko w porostach i mule (…) wpadłeś w zatrute bagnisko, twoje ciało owładła powolna choroba i trawić cię będzie, dopóki nie skonasz w ciemności. W ten sposób usiłował wytłumaczyć przyjacielowi, że jeśli nie pogodzi się z przeszłością Giny i nadal będzie żył z nią w nieświadomości i kłamstwie, to nigdy nie będzie szczęśliwy.

Jako kontrast Grzegorz wyobraża sobie siebie w roli sprytnego psa myśliwskiego, który miał uratować rannego ptaka: Bądź spokojny, ja cię podźwignę…, zapewniał przyjaciela. Młody Werle również siebie samego widział jako dziką kaczkę, gdy zamierzał prosić rodzinę Ekdala o schronienie: Mam nadzieję, że ze mną będzie tak, jak z dziką kaczką.

Ostatnią osobą przyrównującą się do rannego ptaka jest Jadwiga. Dziewczyna w jednej chwili utraciła rodzinę i swoją tożsamość. Stała się w pewnym sensie adoptowaną córką swojego ojca. W przypadku Jadwigi istnieje jeszcze drugi poziom podobieństwa do dzikiej kaczki. Zarówno ona jak i ptak symbolizują poświęcenie. Gdy Hialmar wyrzeka się córki, Grzegorz namawia ją, by w dowodzie swojej miłości wobec ojca zabiła swoją ukochaną kaczkę. Jadwiga weszła na strych z zamysłem zabicia rannego ptaka, ale ostatecznie strzeliła sobie w pierś.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Dzika Kaczka - streszczenie