Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl Lektury Analizy i interpretacje Motywy literackie Epoki
Akcja „Weisera Dawidka” obejmuje dwie płaszczyzny czasowe: przeszłość i teraźniejszość. Przeszłość osadzona jest bardzo mocno w Gdańsku, mieście specyficznym ze względu na swoją historię i kulturę. W powieści wymienia się konkretne miejsca (kąpielisko w Orłowie, Wrzeszcz, Brętowo, Oliwa, sklepik Cyrsona, bar Liliput, kino Tramwajarz), jak i konkretny czas: lato 1957 roku, dokładnie jego początek, a koniec roku szkolnego. Ten rok to sygnał, że powieść zakorzeniona jest w osobliwym momencie historycznym, a mianowicie w okresie stalinizmu. Natomiast płaszczyzna teraźniejszości rozciągnięta jest między Gdańskiem (gdzie mieszka i skąd pochodzi narrator), Niemcami (gdzie żyje jedna z bohaterów „Weisera Dawidka”, Elka) a cmentarzem w Brętowie (gdzie leży inny z bohaterów, Piotr). Przeszłość wspominana jest z perspektywy „dwudziestu kilku lat” przez narratora, Pawła Hellera. Wątki z przeszłości mieszają się z wątkami teraźniejszymi, ale nie ma w tej kombinacji nic z zabawy postmodernistycznej. Wszystko jest usprawiedliwione i logiczne, choć treść wcale nie jest taka klarowna. Konstrukcja powieści ma niejako za zadanie zrekompensować miejsca niedookreślone w treści. I narrator doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że proces jest czczy.



Gdańsk kreślony jest jako przestrzeń mityczna. Stanowi on tu pewną figurę – Wolne Miasto Gdańsk, jedyne w swoim rodzaju miasto, gdzie styka się ze sobą triada kulturowa: niemiecka, kaszubska i polska. Gdańsk zraniony przez wojnę, dźwigający się z doświadczeń 1939 – 1945, ale również miejsce, gdzie rodzi się pewna formacja kulturowa: formacja ludzi związanych z kinem, muzyką i teatrem, Sopot i Teatrzyk Bim-Bom, molo, Agnieszka Osiecka, Krzysztof Komeda, Roman Polański, bikiniarze i jazz – to jest właśnie ten czas. Czas oranżady w krachlach, kina propagandowego i dixielandu. Gdańsk to również schron dla życiowych rozbitków, przesiedleńców, uciekinierów. Jednym z nich jest Abram Weiser, opiekun tytułowego bohatera.



Jednak w powieści nie samo miasto jest punktem odniesienia. Bardzo ważne są tu miejsca odkryte przez bohaterów w czasie wakacyjnych zabaw i wędrówek. Oczy otworzy dzieciom ich kolega, Dawidek. To on poprowadzi ich uliczkami, wskaże ważne z historycznego punktu widzenia miejsca. Huelle prowadzi narrację tak, że niemalże dotykamy podwórka, nasze oczy prześlizgują się po niszczejących kamienicach, wspinają się po schodach, zaglądają do wspólnej łazienki i latryny na piętrze. Narracja powoduje, że czytelnikowi wyostrzają się zmysły, że czuje na sobie pył podwórka, bezlitosny upał, przypomina sobie młodzieńcze smaki. Słowem – sposób opowiadania ma charakter zmysłowy. Mamy wrażenie, jakbyśmy wjeżdżali w przestrzenie z kamerą, bezpardonowo podglądali mieszkańców, rejestrowali życie ludzi w latach pięćdziesiątych.





strona:   - 1 -  - 2 - 


Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Weiser Dawidek - streszczenie
2  Pozostali bohaterowie
3  Charakterystyka głównego bohatera