modlitwa żałobna - analiza

Wiersz Józefa Czechowicza jest pod względem formalnym modlitwą do Boga. Jest to intymny monolog podmiotu lirycznego, którym najprawdopodobniej jest sam autor, posiadający cechy awangardowe, zamknięty w dwudziestu dziewięciu wersach.

Tekst jest napisany zwięzłym, skrótowym językiem. Pełno w nim niedomówień. Jest nieregularny, pozbawiony interpunkcji. Składa się z czterech strof. Pierwsza liczy dwanaście wersów, druga dziesięć, trzecia dwie, a ostatnia – pięć linijek. W każdej z nich występuje różna liczba sylab.

Czechowicz zastosował rymy jedynie w pierwszych trzech zwrotkach. Posiadają budowę typu ABAB. Są dokładne (dom- grom) i niedokładne (mus- rósł), męskie (dna- kra), żeńskie (topieli- uweselić), jakby dla jeszcze większego podkreślenia nowej formuły wiersza międzywojennego, który sam sobie wyznaczył nowy tor, nie pozwalając się sklasyfikować żadnemu podziałowi.

Utwór można podzielić na dwie części. Pierwsza liczy dwanaście wersów i traktuje o wizji końca świata, druga natomiast to prośby podmiotu lirycznego na przykład o ochronę przed życiem bez muzyki:

(…) od żywota pustego bez muzyki bez pieśni
chroń nas.

Aby uplastycznić apokaliptyczny obraz, międzywojenny poeta zastosował mnóstwo środków stylistycznych:

epitetów, na przykład ogniowa kra; wielki grom; cichy dom; wodnista chusta;

porównań, na przykład dzwonów co jak bukiet;

metafor, na przykład wodnista chusta oznaczająca powódź;

oksymoronów, na przykład światłość muzyk;

personifikacji, na przykład zamilknie czas; śpiewanie gwiazd i raf.

  Dowiedz się więcej