klp.plEuropejskie oświecenie, które przyniosło okrucieństwa rewolucji francuskiej, należy również rozpatrywać pod względem dobrych haseł, takich jak: idee wolności, równości i braterstwa, które przygotowały grunt pod lepsze zrozumienie praw człowieka. Idee wolności, równości i braterstwa umacniały się, wpływając na dzieje ludów i narodów i dając początek nowej epoce w historii. Hasła te na początku XIX wieku wywarły wpływ na przesilenie kwestii społecznej i swoiście wpłynęły na powstanie „Manifestu komunistycznego” Karola Marska. O tym, że wszystkie te procesy przyczyniły się również do głębszego odkrycia prawd zawartych w Ewangelii, świadczą encykliki społeczne. Dokumenty II Soboru Watykańskiego zawierają twórczą syntezę stosunku chrześcijaństwa do oświecenia. Duch Ewangelizacji w szczególny sposób wyraża się tu poprzez chęć niesienia braterskiej pomocy bliźniemu.
19. Misja Kościoła
Jan Paweł II przybliża najważniejsze zadania Kościoła w obecnym świecie. W czasach współczesnych konieczna jest ogromna praca Kościoła pod względem apostolstwa świeckich i działalności misyjnej. W swojej misji Kościół musi być niestrudzony, pokorny i mężny. Najważniejsze, aby nie zaprzestał głoszenia Ewangelii w czasach, w których niektórzy głoszą „Chrystus – tak, Kościół – nie!”. Należy pamiętać, że Kościół jest Ciałem mistycznym Chrystusa, Jego wcieleniem i warunkiem Jego obecności i działania w świecie. Kościół ten wymaga jednak oczyszczania i odnowy.
20. Stosunek Kościoła do państwa
Konstytucja Gaudium et spes porusza kwestię wspólnoty politycznej i Kościoła, które są od siebie niezależne i autonomiczne. Jednakże, służąc osobistemu i społecznemu powołaniu tych samych ludzi, powinny one prowadzić zdrową współpracę. Znaczenie to jest dalekie od tego, jakie usiłowały nadać mu systemy totalitarne. Dla systemów totalitarnych świat należał wyłącznie do państwa, a Kościół był w pewnym sensie pozaświatowy. II Sobór Watykański podkreślił ważność czynnej obecności chrześcijan w życiu społecznym. W wieku XX nasiliło się negowanie wiary w Chrystusa. Pod koniec tysiąclecia oddziaływanie tych destrukcyjnych sił osłabło, lecz pozostawiło po sobie piętno w różnych dziedzinach moralności i etyki społecznej. Europa współczesna jest kontynentem spustoszeń pod tym względem, a programy polityczne, nastawione przede wszystkim na rozwój ekonomiczny, nie poprawią tej sytuacji. Tu otwiera się olbrzymie pole do pracy dla Kościoła.
21. Europa na tle innych kontynentów
Ojciec Święty rozpatruje kwestię Europy na tle innych kontynentów, opierając się na własnych obserwacjach w zgromadzeniach Synodu Biskupów oraz późniejszej współpracy z różnymi kongregacjami Kurii Rzymskiej. Kościół katolicki w Europie współdziała z chrześcijaństwem poreformacyjnym. Na Wschodzie dominuje natomiast prawosławie. Poza Europą kontynentem, na którym przeważa katolicyzm, jest Ameryka Łacińska. Afryka nadal jest kontynentem misyjnym.
Działalność misyjna Europy była bardzo ważna, ponieważ miała wpływ na ukształtowanie się większości Kościołów pozaeuropejskich. W wieku XX zaistniała swoista konkurencja trzech światów. Kościół musiał wówczas zmodyfikować sposób ewangelizacji. W „świecie kapitalistycznym” popierał sprawiedliwy postęp, a w „świecie komunistycznym” nasuwała się konieczność walki o prawa człowieka i prawa narodów. Z kolei w krajach „trzeciego świata” Kościół skupił się na chrystianizacji miejscowego społeczeństwa oraz uwydatniał niesprawiedliwy podział dóbr.
DEMOKRACJA: MOŻLIWOŚCI I ZAGROŻENIA
22. Współczesna demokracja
Demokrację należy rozumieć nie tylko jako ustrój polityczny, ale także jako pewną postawę umysłową i obyczajową. Korzenie demokracji sięgają aż do czasów tradycji greckiej, w której można było wyróżnić trzy odmiany ustroju politycznego: monarchię, arystokrację i demokrację. W ustroju monarchicznym władzę sprawował władca, arystokratycznym – pewna grupa społeczna, wyróżniająca się zasługami, pochodzeniem bądź zamożnością. W ustroju demokratycznym natomiast władzę posiadało całe społeczeństwo, a uściślając – struktury władzy, wyłaniane w drodze wolnych wyborów. Współczesne tendencje sprawowania rządów zmierzają ku demokracji, która najbardziej odpowiada rozumnej i społecznej naturze człowieka oraz wymogom sprawiedliwości społecznej.
Analizując dzieje Polski można dostrzec stopniowe następowanie po sobie wspomnianych trzech form ustroju politycznego. W roku 1989, po upadku Polski Ludowej, Trzecia Rzeczpospolita przyjęła ustrój, przybliżony do tego sprzed II wojny światowej. Po upadku komunizmu i innych ideologii XX wieku, wiele państw związało swoje nadzieje z demokracją. Należy więc zadać pytanie, czym powinna być demokracja. W systemie demokratycznym, który postrzegany jest jako właściwy dla prawdziwego państwa, władzę ustawodawczą sprawują parlamenty.
Głównym postulatem demokracji jest tworzenie społeczeństwa wolnych obywateli, którzy wspólnie dążą do ogólnego dobra. W ustroju demokratycznym nienaruszalną podstawą powinien być kodeks moralności, zatwierdzony w Starym i Nowym Testamencie – Dekalog. Pamiętając jednak o wydarzeniach z historii Europy w XX wieku, należy mieć świadomość, że prawo stanowione przez człowieka powinno mieć granice, których nie można przekraczać. Granice te wyznaczają prawa natury i za ich pomocą Bóg chroni podstawowe dobra człowieka. W czasach współczesnych najwięcej zastrzeżeń budzą postanowienia prawne, dotyczące aborcji, ponieważ pozostają one w otwartym konflikcie z prawem Bożym i prawami natury.
23. Powrót do Europy?
Po upadku komunizmu w Polsce zaczęto wysnuwać tezę o konieczności powrotu do Europy. Wynikała ona w dużej mierze z faktu, że narzucony nam system totalitarny oddzielał nad od Europy Zachodniej. Nie należy jednak zapominać, że Polacy przez ten czas wnosili własny wkład w tworzenie nowej Europy. Rozwój „Solidarności” doprowadził do obalenia komunizmu nie tylko w Polsce, ale również w krajach sąsiednich. Współtworzenie Europy rozpoczęło się już od przyjęcia chrztu przez Polskę i Zjazdu Gnieźnieńskiego w 1000 roku. Polacy przez wieki uczestniczyli w rozwoju historii kontynentu, broniąc go zbrojnie, o czym świadczą liczne zwycięskie bitwy, powstrzymujące najazdy wrogich nacji na Europę. Polacy mieli również swój wkład w rozwój kultury.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 -
Autor: