klp.plNiobe, Wit Stwosz wywołują entuzjazm na tle ówczesnej zapaści poezji polskiej, są czymś wręcz niesłychanym. Recytuje się je bez końca. Krytyki oficjalne nie milkną wprawdzie i nadal, ale są bezsilne. Wszyscy czują: powstało arcydzieło– Piotr Kuncewicz
Poematy Niobe z końca 1951 oraz Wit Stwosz z 1952 powstały w ostatnim okresie twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i przybrały charakter poetyckiego testamentu autora.
Co widać przez okno twego poematu? Widać przede wszystkim Niobe — Niobe-Greczynkę, Niobe — matkę czternaściorga dzieci, skamieniałą z bólu. Co się stało? Łajdaccy bogowie pomordowali jej dzieci. Niobe skamieniała z bólu i przyszedł rzeźbiarz, i uwiecznił ten jej ból w marmurze. Ale potem przyszły jakieś wypadki, rzeźba zaczęła wędrować, aż się znalazła w Bizancjum, gdzie było wiele dzwonów, a każdy dzwon miał swoje imię. A gdy Mahomet II wkroczył ze swoim wojskiem do miasta, figura Niobe obaliła się i głowa odłupała się. I tak ta głowa, ta zbolała twarz zbolałej matki zaczęła wędrować przez czasy i miejsca, aż dotarła do nas. Każdy może oglądać tę twarz w Nieborowie — skamieniałą jak marmur twarz matki, której ludobójcy pomordowali jej płód. Matki polskie, matki koreańskie i rosyjskie, matki francuskie — to wasza twarz, twarz Niobe– słowa autora poematu, który po zakończeniu Niobe w rozmowie ze Stanisławem Popowskim powiedział, że uważa go za swój najważniejszy poemat.
Po wydrukowaniu poematu pod koniec 1951 roku w formie niewielkiego broszurowego druku, z okładką autorstwa Jana Samuela Miklaszewskiego i w nakładzie zaledwie 3.350 egzemplarzy, dzieło w mgnieniu oka opuściło półki księgarń i stało się bestsellerem tamtych lat. Niobe zachwycali się zarówno wielbiciele ciętego pióra Gałczyńskiego, jak i poważni krytycy.
W kilka dni po publikacji biurko pisarza zapełniło się stertą listów od wielbicieli. Stanisław Lorentz na przykład pisał: Drogiemu panu przesyłam serdeczne podziękowania za śliczną nieborowską Niobe, a równocześnie ukłony i pozdrowienia, a Andrzej Grzegorczyk nie mógł wyjść z zachwytu nad nowym dziełem:
PT Mistrzu, pisze pod wrażeniem pańskiej Niobe. Może zrobi Panu przyjemność wiadomość, że wszystkim znajomym moim i Ojca bardzo się podoba. Czytujemy ją wielokrotnie, na kilka głosów i z muzyką. Teatr Rapsodyczny zrobi to na pewno lepiej. Niobe dużo daje dodatnich przeżyć i w obecnej chwili wydaje się społecznie bezcenna. Wyzwolenie pozytywnych wzruszeń przez jakieś głębokie przezwyciężenie cierpienia. Uzyskanie twórczego entuzjazmu przez wewnętrzne załatwienie problemu. Takiej poezji chyba trzeba, a nie rymowanej propagandy. Łączę wyrazy szacunku i pozdrowienia.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -
Autor: