Do Apollina - analiza i interpretacja

Oda o incipicie O co poeta prosi Apollina... (niejednokrotnie spotykamy również incipit Czego wieszcz żąda, o co Apollina / Prosi...) to utwór o tytule Ad Apollinem – Do Apollina).

Wiersz ten należy do pierwszego zbioru Pieśni Horacego i jest reprezentantem gatunku ody. Gatunek ten wykorzystywany był zazwyczaj do opiewania wielkich idei, wyjątkowych, sławnych ludzi. Utwór ma charakter uroczysty, patetyczny. Został napisany z okazji poświęcenia nowej świątyni Apollina na Palatynie w dniu 9 października 28 roku p.n.e. Świątynia ta została wybudowana na polecenie Augusta. Chciał on w ten sposób okazać wdzięczność bogom za zwycięstwo pod Akcjum. Ton okolicznościowy występuje jednak tylko w pierwszej strofie - oda rozpoczyna się bardzo uroczyście, co niejako kłóci się z obrazem podmiotu mówiącego - wieszcza (vates). Ponadto oda ta nie mówi o samym dniu uroczystości poświęcenia świątyni. Odnosi się do Meditrinaliów - święta obchodzonego 11 października.

Charakter ody można porównać do charakteru prywatnej modlitwy; nie przypomina ona hymnu przeznaczonego do zbiorowego odśpiewania. Jest to liryka bezpośrednia, inwokacyjna.

Podmiotem lirycznym jest prawdopodobnie sam autor tekstu, który przedstawia tu swój światopogląd, przeciwstawiając go światopoglądowi innych. Odbiorca tekstu nie jest dokładnie określony, jednak możemy się domyślać, że są to ludzie współcześni poecie, którym ten chce pokazać, jakim jest człowiekiem, jak bardzo różni się od tych, dla których najważniejszym celem w życiu jest bogactwo.

Oda ta ma kompozycję klamrową. Na pytanie zawarte w pierwszej strofie („Czegóż ma żądać wieszcz od Apollina...”) odnajdujemy odpowiedź w strofie ostatniej, gdzie zawarta jest prośba - modlitwa. Pytanie to dotyczy treści modlitwy wieszcza.

Środkowa część ody przedstawia pragnienia innych ludzi – pragnienia doczesne, związane z dostatnim życiem, z chęcią osiągnięcia bogactwa. Horacy przeciwstawia pragnienia tych ludzi swoim prośbom- podkreśla tym samym, że nie potrzebuje bogactwa ani żadnych innych dóbr materialnych. Mówi, iż nie chce zbiorów Kalabrii (krainy słynącej z produkcji wina, oliwy oraz hodowli owiec), nie chce złota, kości indyjskiej (prawdopodobnie słoniowej). Stwierdza, iż jemu do życia wystarczają „oliwki lekkie ślazy i cykoria”. Jak widać, wartości poety i innych ludzi opierają się na zupełnie innej skali wartości.

Odpowiedź na prośbę ze strofy pierwszej, zawarta w ostatniej zwrotce, zawiera takie o to wnioski: poeta modli się do Apollina o zdrowie ciała i umysłu, o możliwość korzystania z tego, co posiada, o to, aby Apollon uchronił go przed starością i tym, co jej towarzyszy. Natchnienie (cithara) znalazło się tam na ostatnim miejscu, jednak nie znaczy to, iż jest najmniej ważne, ale stanowi wynik wszystkich innych pragnień poety.

Utwór składa się z pięciu strof, z których każda zawiera po cztery jedenastozgłoskowe wersy. Średniówka występuje po piątej sylabie. Utwór nasycony jest epitetami, np. „młode wino”, „żyzna Sardynia”, „nurt spokojny”, „bogaty kupiec”; wpłwają one na malarskość utworu. W ostatniej strofie występuje apostrofa do Syna Latony – Apollina. Utwór zawiera też wiele przerzutni, np.

„ani o stada mnożące się w żarach
Kalabrii ani nie prosi o złoto”

Oda Horacego podejmuje tematykę twórczości poetyckiej, zwraca uwagę na jej ważność w życiu człowieka.

  Dowiedz się więcej