klp.plPewnego wieczoru samotnie podróżujący jeździec został napadnięty przez nieznanych żołnierzy. Nie wiadomo, jak zakończyłby się ten incydent, gdyby nie pomoc przypadkowo przejeżdżającego rycerza – Jana Skrzetuskiego. Pokonał on agresorów i uratował życie nieznajomego, który najpierw przedstawił się jako Zenobi Abdank, a potem – już przy pożegnaniu - Bohdan Zenobi Chmielnicki.
Po dotarciu do Czehryna, Skrzetuski udał się na rozmowę z chorążym Zaćwilichowskim, do karczmy Wołocha Dopuła, w której głównym tematem była ucieczka Chmielnickiego. Dzięki temu Jan poznał przeszłość swojego dłużnika oraz jego głównego wroga – Czaplińskiego. Gdy otwarcie sprzeciwił się woli podstarościego, zebrani zaczęli wiwatować na cześć odważnego żołnierza. Takim sposobem Skrzetuski poznał swoich przyszłych towarzyszy - Zagłobę oraz Longinusa Podbipiętę.
W myśl rozkazu Barabasza Skrzetuski z orszakiem oraz Podbipiętą i posłem hospodara wołoskiego Rozwanem Ursu, wyruszyli w stronę Łubniów. W czasie podróży Longinus zdradził swoje największe marzenie: wybuch wojny z Tatarami, umożliwiającej mu wypełnienie złożonego dawno ślubowania. Nagle te rozważania przerwał dźwięk spłoszonych żurawi, które rzuciły się do ucieczki. Pędząc za ptakami co sił, bohaterowie dotarli na nieznany gościniec, na środku którego stała kolaska ze złamaną osią oraz dwie kobiety. Wówczas Jan poznał wdowę po Konstantym Kurcewiczu oraz córkę kniazia Wasyla Kurcewicza, w której zakochał się bez pamięci. Korzystając z zaproszenia do rodzinnego majątku panny – Rozłogów – Skrzetuski poznał historię rodziny Kurcewiczów oraz wymusił na kniahini zgodę na swój ślub z Heleną, mimo iż była już obiecana przystojnego Kozakowi Bohunowi. Uzyskawszy obietnicę przywiezienia dziewczyny przez ciotkę do Łubniów, Jan opuszczał Rozłogi z przekonaniem, że wkrótce poślubi ukochaną.
Po przybyciu bohaterów do Łubniów, Jan spotkał się z dawno niewidzianymi znajomymi. Wieczory wypełniły historie z pól bitewnych oraz opowieści o sercowych przygodach. Po pojawieniu się w mieście Wiśniowieckiego, rozpoczął się czas bali, uczt i zabaw. Skrzetuski spędzał go samotnie, tęskniąc za ukochaną i pisząc do niej długie i ciepłe listy.
Wiśniowiecki planował wysłać pana Bechowca na Sicz, jednak zrealizowania tej misji podjął się ochoczo Jan, który dzięki temu mógł przy okazji odwiedzić Helenę. Razem ze swoim pachołkiem Rzędzianem i czterdziestoma semenami z kozackiej książęcej chorągwi wyruszył w kierunku Rozłogów. Po dotarciu na miejsce, nie przejął się zbytnio chłodnym przyjęciem przez kniahinię, lecz cieszył ze spotkania z narzeczoną. Zakochani snuli plany na przyszłość i wróżyli sobie z kukania kukułki, aż nadszedł czas pożegnania. Skrzetuski musiał wyruszyć w dalszą drogę w stronę Siczy.
Pierwszy postój miał miejsce w Czehrynie. Tam Jan pokazał Zaćwilichowskiemu listy pisane do niego przez księcia, spotkał się z pułkownikiem Barabaszem, Zagłobą oraz Bihunem, a także podjął decyzję o dalszej podróży łodzią – z uwagi na niebezpieczeństwo spotkania na lądzie kozackich rozbójników.
Po wypłynięciu na Dniepr, Jan przez kilka dnia borykał się z występującymi tam ogromnymi wodospadami. W czasie noclegu na wyspie Chortyca doszło do walki z Kozakami i Tatarami, podczas której Skrzetuski odniósł poważne obrażenia, a jego towarzysze ponieśli śmierć.
Kozacka starszyzna udała się na naradę, na którą tłum pijanych mieszkańców Siczy wybrał swoich przedstawicieli. Ważnymi momentami spotkania była przemowa Chmielnickiego, porwanie Barabasza i Tatarczuka i rozerwanie ich ciał na strzępy przez pijanych Kozaków oraz przesłuchanie Skrzetuskiego, dzięki któremu zaskarbił sobie szacunek atamanów i Bohdana. Przywódca powstańców uratował mu życie udając, że jest jego jeńcem. Naradę przerwało pojawienie się starego Kozaka z listem do Chmielnickiego od hetmana Potockiego, w który donosił o wybuchu wojny polsko-kozackiej. Hetman zaporoski objął w tej chwili nieograniczoną władzę wojskową nad oddziałami kozacko-tatarskimi.
Chmielnicki wykupił Skrzetuskiego od Tuhaj-beja i mężczyźni odbyli szczerą rozmowę, po której pijany hetman zaporoski zapadł w sen.
Nazajutrz wojska kozackie i tatarskie wyruszyły w pole w kierunku Kudaku. Pokonawszy po drodze nieliczne oddziały husarii, skierowały się na Żółte Wody. Towarzyszył im więziony na jednym z wozów taborowych, osłabiony raną od łuku Jan Skrzetuski.
Chmielnickiemu udało się zwerbować na swoją stronę Krzeszowskiego. Gdy na zdradę nie zgodzili się inni pułkownicy, zostali zamordowani. Ten incydent wywołał w Janie ogromny niepokój o przyszłość ojczyzny oraz o życie swojej ukochanej.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
Autor: