klp.plMaria Pawlikowska-Jasnorzewska (de domo Kossak, primo voto Bzowska) urodziła się 24 listopada 1891 roku w Krakowie. Jej ojcem był Wojciech, a dziadkiem – Juliusz Kossak. Siostrą Marii była pisarka satyryczna Magdalena Samozwaniec, autorka znanej parodii Trędowatej pt. Na ustach grzechu. Powieść z życia wyższych sfer towarzyskich (1922) oraz książki o sławnej siostrze – Zalotnica niebieska (1973, wyd. pośmiertne).
Odebrała staranną edukację domową, samodzielnie studiowała przyrodoznawstwo, filozofię i literaturę. Przez pewien czas uczęszczała jako wolna słuchaczka na krakowską ASP. Obracała się w kręgach tzw. high life’u, wśród jej znajomych byli między innymi Morstinowie, Pawlikowscy, przyjaźniła się także z Witkacym, z którym wspólnie napisała komedię Koniec świata (niestety nie dotrwała do naszych czasów). Jej pierwszym mężem był oficer austriacki, Władysław Bzowski, z którym rozwiodła się, by poślubić Jana Pawlikowskiego, syna jednego z pierwszych polskich taterników, a trzecim – oficer lotnictwa, Jerzy Stefan Jasnorzewski. Z uwagi na koligacje rodzinne, Maria wiele podróżowała. Była między innymi we Włoszech, w Rumunii, Turcji i Afryce. We wrześniu 1939 roku wraz z trzecim mężem opuściła Polskę i przebywała najpierw we Francji, a potem w Anglii. Cierpiała na nieuleczalną chorobę, na skutek której ostatnie miesiące życia spędziła w szpitalu. Zmarła na raka 9 lipca 1945 r. w Manchesterze.
Debiutowała poetycko tomem Niebieskie migdały w 1922 roku. Do wybuchu wojny wydała dwanaście kolejnych tomików, spośród których najbardziej znane są Różowa magia (1924) oraz Pocałunki (1926). Oprócz twórczości poetyckiej w jej dorobku znajdują się także dramaty, m.in. Mrówki (wyst. 1936), Baba-Dziwo (wyst. 1938), z których tylko kilka ukazało się na scenie, a także proza poetycka – Szkicownik poetycki (1939) .
Inni o poetce:
Bibliografia
1. Artur Hutnikiewicz, Jan Kasprowicz, [w:] tegoż, Młoda Polska, PWN, Warszawa 1994, s. 104- 124.
2. Jan Jakóbczyk, Tatrzańskie zauroczenia. Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach J. Kasprowicza, [w:] Poezja polska. Interpretacje, pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i B. Zelera, wydawnictwo „Książnica”, Katowice 2000, s. 178-182.
3. Jan Jakóbczyk, Grzech i kara w ekspresjonistycznych hymnach. Dies irae J. Kasprowicza, [w:] Poezja polska. Interpretacje, pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i B. Zelera, wydawnictwo „Książnica”, Katowice 2000, s. 183-188.
Odebrała staranną edukację domową, samodzielnie studiowała przyrodoznawstwo, filozofię i literaturę. Przez pewien czas uczęszczała jako wolna słuchaczka na krakowską ASP. Obracała się w kręgach tzw. high life’u, wśród jej znajomych byli między innymi Morstinowie, Pawlikowscy, przyjaźniła się także z Witkacym, z którym wspólnie napisała komedię Koniec świata (niestety nie dotrwała do naszych czasów). Jej pierwszym mężem był oficer austriacki, Władysław Bzowski, z którym rozwiodła się, by poślubić Jana Pawlikowskiego, syna jednego z pierwszych polskich taterników, a trzecim – oficer lotnictwa, Jerzy Stefan Jasnorzewski. Z uwagi na koligacje rodzinne, Maria wiele podróżowała. Była między innymi we Włoszech, w Rumunii, Turcji i Afryce. We wrześniu 1939 roku wraz z trzecim mężem opuściła Polskę i przebywała najpierw we Francji, a potem w Anglii. Cierpiała na nieuleczalną chorobę, na skutek której ostatnie miesiące życia spędziła w szpitalu. Zmarła na raka 9 lipca 1945 r. w Manchesterze.
Debiutowała poetycko tomem Niebieskie migdały w 1922 roku. Do wybuchu wojny wydała dwanaście kolejnych tomików, spośród których najbardziej znane są Różowa magia (1924) oraz Pocałunki (1926). Oprócz twórczości poetyckiej w jej dorobku znajdują się także dramaty, m.in. Mrówki (wyst. 1936), Baba-Dziwo (wyst. 1938), z których tylko kilka ukazało się na scenie, a także proza poetycka – Szkicownik poetycki (1939) .
Inni o poetce:
Ona jedna spośród skamandrytów wolna była w całej swojej poezji od młodopolszczyzny.
/Julian Przyboś/
O, staroświecka młoda pani z Krakowa!
/Julian Tuwim, Do Marii Pawlikowskiej, z tomu „Słowa we krwi”, (1926)/
Bibliografia
1. Artur Hutnikiewicz, Jan Kasprowicz, [w:] tegoż, Młoda Polska, PWN, Warszawa 1994, s. 104- 124.
2. Jan Jakóbczyk, Tatrzańskie zauroczenia. Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach J. Kasprowicza, [w:] Poezja polska. Interpretacje, pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i B. Zelera, wydawnictwo „Książnica”, Katowice 2000, s. 178-182.
3. Jan Jakóbczyk, Grzech i kara w ekspresjonistycznych hymnach. Dies irae J. Kasprowicza, [w:] Poezja polska. Interpretacje, pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i B. Zelera, wydawnictwo „Książnica”, Katowice 2000, s. 183-188.