Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Przyboś określił rolę poety właśnie jako aktywnego robotnika, dla którego rzemiosłem jest słowo. Paweł Dybel (autor opracowania Między słowami ku światłu – Julian Przyboś) pisze:
Twórczość Przybosia jak żadna inna zrewolucjonizowała potoczne wyobrażenia o poetyckości, narzuciła nowe formy wyrazu, obrazowania. Do Przybosia – w sensie negatywnym lub pozytywnym – odwoływały się wszystkie późniejsze prądy pokoleniowe w dwudziestoleciu. Bez znajomości twórczości autora Równania serca zrozumienie tego wszystkiego, co nastąpiło w naszej poezji, będzie zawsze niepełne.


W tekście Linia i gwar Przyboś pisał przekornie o miłości człowieka do natury:
Miłość do natury jest odkryciem mieszczucha na letnisku. Mieszczuch, otłuszczony zyskami, nawykły do upatrywania we własnej wygodzie kryterium wszelkich wartości, wyjeżdżał na wczasy wiejskie. Widok wzgórz, strumyków, lasów pożerał jak powietrze górskie (…) Góra jest piękna dlatego, że mogę ją stworzyć (…) Góra jest teraz piękna dlatego, że mogę ją przebić tunelem, jeśli jestem inżynierem, że mogę na niej zarobić, jeśli jestem właścicielem schroniska (…) i że na świadomości tej mogę oprzeć budowę poematu, jeśli jestem poetą. Lecz piękniejszym od góry jest aeroplan, który wynosi lotnika ponad najwyższe szczyty gór, w którym spiralami znaczącymi ślady marzeń, mózgu i spełnień woli szybuje ponad przyrodą człowiek.


Julian Przyboś – życiorys, notatka szkolna


Julian Przyboś przyszedł na świat 5 marca 1901 roku we wsi Gwoźnica. Jego ojciec był małorolnym chłopem. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie.

Brał czynny udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako ochotnik. Po jej zakończeniu został przyjęty na Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studiował również filozofię.

Debiutował publikacją wiersza Cieśle na łamach dwudziestego siódmego numeru „Skamandra” z 1922 roku. Dołączył do awangardy krakowskiej skupionej wokół pisma „Zwrotnica”, gdzie współpracował z Tadeuszem Peiperem (nazywanym wówczas „papieżem awangardy”), Adamem Ważykiem, Janem Brzękowskim i Jalu Kurkiem. Zgodnie z linią programową ugrupowania głosił Przyboś kult miasta, cywilizacji i postępu.

W latach 1930-1935 współpracował z łódzką grupą poetycką „A.R.” (artyści rewolucyjni). W tym czasie Przyboś był nauczycielem w jednej z cieszyńskich szkół. W 1937 roku wyjechał na stypendium do Paryża.

Pierwsze dwa lata drugiej wojny światowej spędził we Lwowie, gdzie pracował jako bibliotekarz w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Następnie schronił się w swojej rodzinnej wsi. W 1945 roku trafił do Krakowa i pomagał w wyzwoleniu miasta z rąk okupanta. Po zakończeniu działań wojennych wybrano go na pierwszego prezesa Związku Zawodowego Literatów Polskich. Został również posłem do Krajowej Rady Narodowej. Wstąpił wówczas do Polskiej Partii Robotniczej, późniejszej PZPR.

Lata 1947-1951 spędził w Szwajcarii już jako poseł PRL. Po powrocie do kraju został mianowany dyrektorem Biblioteki Jagiellońskiej. Udało mu się uniknąć obowiązującej wówczas stylistyki i retoryki socrealistycznej. Poświęcił się pracy naukowej.

W 1955 roku przeprowadził się do Warszawy, gdzie czekało na niego wysokie stanowisko w „Tygodniku Kulturalnym”. Współpracował również z takimi czasopismami jak „Poezja” i „Miesięcznik Literacki”. W latach 1958-1969 wydawał kolejne tomiki.

W 1969 roku przeniósł się do Domu Pracy Twórczej w Oborach, ponieważ coraz bardziej chorował. Julian Przyboś zmarł 6 października 1970 roku, został pochowany na cmentarzu w rodzinnej Gwoźnicy.

Julian Przyboś – biografia


Julian Przyboś przyszedł na świat 5 marca 1901 roku we wsi Gwoźnica. Jego ojciec był małorolnym chłopem. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie, gdzie debiutował jako nieletni poeta w pisemku konspiracyjnym „Zaranie”.

Brał czynny udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako ochotnik. Po jej zakończeniu został przyjęty na Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jak wielu innych poetów dwudziestolecia studiował również filozofię. Współpracował ze studenckim pismem „Hiperbola”, na łamach którego publikował kolejne wiersze.

Sam poeta za swój prawdziwy debiut literacki uważał jednak publikację wiersza Cieśle na łamach dwudziestego siódmego numeru „Skamandra” z 1922 roku. Przyboś odrzucił zaproszenie futurystów i dołączył do awangardy krakowskiej skupionej wokół pisma „Zwrotnica”, gdzie współpracował z Tadeuszem Peiperem (nazywanym wówczas „papieżem awangardy”), Adamem Ważykiem, Janem Brzękowskim i Jalu Kurkiem. Zgodnie z linią programową ugrupowania głosił Przyboś kult miasta, cywilizacji i postępu. Na łamach „Zwrotnicy” publikował nie tylko wiersze. Od 1926 roku zamieszczał w czasopiśmie również artykuły krytyczne. W swoim pierwszym tekście tego typu, zatytułowanym Chamuły poezji, bardzo brutalnie zaatakował Jana Kasprowicza.

W 1925 roku wydał swój debiutancki tomik poezji – Śruby. Rok później ukazał się kolejny – Oburącz. Po rozpadzie awangardy krakowskiej współpracował z paryskim czasopismem Jana Brzękowskiego „L’Art Contemporian – Sztuka Współczesna” oraz z kontynuującą tradycję „Zwrotnicy” „Linią” redagowaną przez Jalu Kurka.

W latach 1930-1935 współpracował z łódzką grupą poetycką „A.R.” (artyści rewolucyjni). W tym czasie Przyboś był nauczycielem w jednej z cieszyńskich szkół i właśnie w tym mieście wydał kolejne dwa tomiki poezji: Sponad i W głąb las.

W 1937 roku wyjechał na stypendium do Paryża. Klimat stolicy Francji najwyraźniej bardzo mu sprzyjał, ponieważ wówczas powstał tam jedno z najważniejszych osiągnięć poezji międzywojnia – tomik Równanie serca, wydany w Polsce w 1938 roku.

Pierwsze dwa lata drugiej wojny światowej spędził we Lwowie, gdzie pracował jako bibliotekarz w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Po zajęciu miasta przez hitlerowców musiał ukrywać się przed gestapo. Schronił się w swojej rodzinnej wsi, gdzie przebywał aż do 1944 roku. Pracował wówczas na roli. Nie przeszkodziło mu to jednak w opublikowaniu kolejnych dwóch tomików: Do ciebie o mnie i Póki my żyjemy.

Przyboś w 1944 roku opuścił Gwoźnicę i udał się do Rzeszowa, a stamtąd w 1945 roku trafił do Krakowa i pomagał w wyzwoleniu miasta z rąk okupanta. Po zakończeniu działań wojennych wybrano go na pierwszego prezesa Związku Zawodowego Literatów Polskich. Został również posłem do Krajowej Rady Narodowej. Wstąpił wówczas do Polskiej Partii Robotniczej, późniejszej PZPR.

Lata 1947-1951 spędził w Szwajcarii już jako poseł PRL. Po powrocie do kraju został mianowany dyrektorem Biblioteki Jagiellońskiej. W kolejnych tomikach: Rzut pionowy i Najmniej słów udało mu się uniknąć obowiązującej wówczas stylistyki i retoryki socrealistycznej. Poświęcił się pracy naukowej. Opracował dwie antologie: Antologia polskiej pieśni ludowej (zbiór siedmiuset najpiękniejszych pieśni) oraz Wzięli diabli pana (zbiór tekstów o tematyce społecznej napisanych na przestrzeni od XVII do XX wieku).

W 1955 roku przeprowadził się do Warszawy, gdzie czekało na niego wysokie stanowisko w „Tygodniku Kulturalnym”. Na łamach czasopisma umieszczał niemal do końca życia swoje wiersze, artykuły i recenzje. Brał udział w publicznej debacie na temat kształtu polskiej poezji. Otwarcie krytykował nowe nurty. Współpracował również z takimi czasopismami jak „Poezja” i „Miesięcznik Literacki”. W latach 1958-1969 wydawał kolejne tomiki.

W 1969 roku przeniósł się do Domu Pracy Twórczej w Oborach, ponieważ coraz bardziej chorował. Julian Przyboś zmarł 6 października 1970 roku, został pochowany na cmentarzu w rodzinnej Gwoźnicy.



Mapa serwisu: