12. Cierpienie i heroizm jako dwa aspekty postawy człowieka w zmaganiu z losem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Iliady Homera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst

MATURA 2024 - pełną odpowiedź na wszystkie pytania maturalne znajdziesz w ebooku - 110 odpowiedzi na pytania jawne. Sprawdzam >>

Starożytni Grecy wierzyli w nieuchronność losu, co odzwierciedlano w ich literaturze poprzez postawy bohaterów w obliczu przeznaczenia. W "Iliadzie" Homer przedstawia Hektora jako uosobienie heroizmu; choć był świadom zbliżającej się śmierci w walce z Achillesem, nie ustąpił, broniąc dobra swojej ojczyzny. Jego poświęcenie wskazuje na determinację w walce z przeznaczeniem i wierzenie w wyższe idee.

Z drugiej strony, Homer ukazuje głębokie cierpienie w postaciach Achillesa i Priama. Achilles, nękany bólem po stracie przyjaciela, zostaje pochłonięty przez pragnienie zemsty, co prowadzi do bezlitosnego traktowania ciała Hektora. Priam, z kolei, ukazuje skrajne cierpienie rodzica, który traci dziecko; w swoim bólu zwraca się bezpośrednio do zabójcy syna, prosząc o możliwość godnego pochówku.

Heroizm i cierpienie są nierozerwalnie ze sobą połączone w losach wielu postaci literackich. Charakter, doświadczenia i emocje kształtują reakcje bohaterów na przeciwności losu, przy czym cierpienie może stać się katalizatorem heroicznych działań, a odwaga prowadzić do głębokiego bólu.

Kontekst mitologiczny
Antygona, główna bohaterka mitu tebańskiego, staje przed wyborem między posłuszeństwem wobec króla Kreona a oddaniem czci zmarłemu bratu, Polinejkesowi, który został uznany za zdrajcę i pozbawiony prawa do godnego pochówku. Mimo zakazu, Antygona decyduje się pochować brata, wierząc w swoje przekonania i wiarę. Za ten czyn zostaje skazana na śmierć.

Nawiązania (literatura):

• „Ludzie bezdomni” Stefan Żeromski – doktor Tomasz Judym podjął heroiczną walkę z ubóstwem i chorobami, mimo że oznaczało to jego prywatne cierpienie;
• „Zdążyć przed panem Bogiem” Hanna Krall – w tym utworze przedstawiony został ogrom cierpienia Żydów przebywających w getcie warszawskim oraz ich heroizm, który w ich przypadku nie oznaczał walecznej postawy, a chęć zdecydowania o sposobie własnej śmierci;
• „Inny świat” Gustaw Herling-Grudziński – w tragicznej rzeczywistości sowieckich łagrów heroizmem był nawet bunt Kostylewa i opalanie sobie ręki w ogniu.