15. Człowiek średniowieczny wobec życia i śmierci. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Legendy o świętym Aleksym. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst

MATURA 2024 - pełną odpowiedź na wszystkie pytania maturalne znajdziesz w ebooku - 110 odpowiedzi na pytania jawne. Sprawdzam >>

Aleksy, syn wpływowych Rzymian Eufamijana i Aglijas, wbrew oczekiwaniom, porzuca życie w bogactwie i małżeństwo z córką cesarza, Famijaną. Wybierając skromne życie pielgrzyma w służbie Bogu, dzieli się z biednymi i prowadzi życie poświęcone duchowej misji.

Po wielu latach powraca do Rzymu, gdzie ukrywa się jako żebrak przed własnym domem, nie rozpoznany przez rodzinę. Dopiero po jego śmierci, dzięki listowi opisującemu jego poświęcenie, prawda o jego świętym życiu zostaje objawiona, a Rzym zjednoczony oddaje mu hołd.

Śmierć nie była dla Aleksego straszna. Właściwie, był na nią przygotowany. Kiedy odczuwał, że jego dni na ziemi dobiegają końca, przyjął ją z pokorą i wdzięcznością za lata spędzone w służbie Bogu. Zrozumiał, że śmierć jest tylko kolejnym krokiem w jego duchowej podróży. Gdy umierał, cudowny zapach otoczył jego ciało, a list trzymany w dłoni stał się testamentem jego poświęcenia.

Kontekst społeczny
W średniowieczu, z powodu niskiego poziomu higieny, epidemii i wojen, śmierć była powszechna i tylko nieliczni dożywali trzydziestego roku życia. Śmierć, będąc centralnym tematem w literaturze, była przedstawiana jako przejście do życia wiecznego i przynosząca ulgę w cierpieniu.

Nawiązania (literatura):

• „Pieśń o Rolandzie” – śmierć głównego bohatera doskonale wpisuje się w motyw ars moriendi pokazujący jak z godnością umrzeć;
• „Wielki testament” François Villon – utwór zawiera nawiązania do średniowiecznego hasła „Memento Mori”, porusza motyw tańca śmierci, a samą śmierć ukazuje pod kątem naturalistycznym jako rozkład ciała;

Nawiązania (sztuka):

• „Taniec śmierci” – obraz nieznanego autora znajdujący się w kościele Bernardynów w Krakowie jest realizacją motywu danse macabre.