
- Utworem zawierającym krytykę polskich wad narodowych są „Kazania sejmowe” Piotra Skargi.
- Pisarz nazwał je chorobami toczącymi matkę-Polskę.
- Według niego największą wadą Polaków był egoizm oraz brak miłości i szacunku do ojczyzny, a takie postępowanie mogło szybko doprowadzić do zatonięcia okrętu rozumianego jako upadek Rzeczpospolitej.
- Wśród wad Polaków Skarga wymienił także przedkładanie własnych interesów nad dobro ojczyzny, kłótliwość, grzeszność, chciwość, zazdrość i brak poszanowania dla władzy królewskiej.
- „Kazania sejmowe” były rodzajem przestrogi dla polskiego narodu i ostrzeżeniem, że brak zmiany postępowania grozi kryzysem moralności i upadkiem kraju.
„Świat zepsuty”, „Pijaństwo” Ignacy Krasicki – utwory Krasickiego w zabawny sposób ukazują wady narodowe Polaków, wśród których autor wymienił m.in.: bezbożność, pijaństwo, upadek zasad moralnych, porzucenie wartości ważnych dla przodków, kłótliwość, nierząd i skupianie się wyłącznie na własnych interesach;