
Ich życie i obyczaje były przedmiotem zainteresowania pisarzy, dlatego w literaturze powstającej w tym czasie znajdziesz wiele kreacji Sarmatów.
- Obraz Sarmatów w literaturze zmieniał się z biegiem lat.
Postrzegani jako odważni i pobożni patrioci z czasem kojarzyli się jedynie z pijaństwem, biesiadowaniem i stawianiem własnych interesów ponad dobro ojczyzny.
- Jednym z najbardziej znanych utworów prezentujących portret polskiego szlachcica-Sarmaty są „Pamiętniki” Jana Chryzostoma Paska.
- Wspomnienia autora dotyczą jego służby wojskowej oraz późniejszego życia na wsi.
- W utworze znajdziesz obraz Sarmaty jako człowieka walecznego, ale nastawionego głównie na własne korzyści.
- Wśród wad stanu szlacheckiego wymienione zostały również skłonność do awantur, pijaństwa, wiara w zabobony oraz nadmierna pycha.
„Satyry” Ignacy Krasicki – w satyrach został ukazany negatywny obraz szlachty jako ludzi zacofanych („Do króla”), zajmujących się wyłącznie pijaństwem i biesiadowaniem („Pijaństwo”), a porzucenie przez nich dawnych wartości doprowadziło do upadku Polski („Świat zepsuty”);