Dobrze wiedzieć
Przed Byronem takie powieści pisał również jego kolega – Walter Scott, lecz tak jak w klasycyzmie – miały one przejrzystą konstrukcję i zachowaną chronologię zdarzeń, przez co przypominały formą i treścią rozbudowane ballady.
Przed Byronem takie powieści pisał również jego kolega – Walter Scott, lecz tak jak w klasycyzmie – miały one przejrzystą konstrukcję i zachowaną chronologię zdarzeń, przez co przypominały formą i treścią rozbudowane ballady.
Byroniczna powieść poetycka wyróżnia się:
- połączeniem lirycznych i epickich elementów - synkretyzm rodzajowy.
- nasyceniem fabuły utworu elementami dramatycznymi (śmierć Leili) i silnym subiektywizmem (kilku narratorów daje nam kilka różnych punktów widzenia tej historii) oraz wprowadzeniem kilku narratorów (narratorów jest kilku – muzułmanin, przewoźnik, Giaur w spowiedzi),
- luźną, fragmentaryczną, otwartą, pełną zagadek i niedomówień kompozycją utworu. Byron celowo zatarł jasność konstrukcji utworu, by pobudzić wyobraźnię czytelnika, czego przykładem mogą być niedomówienia w losach głównego bohatera, niechronologiczność opowieści,
- zakłóceniem chronologii zdarzeń, zastosowaniem tzw. inwersji czasowej fabuły, czego przykładem może być fakt, iż najpierw czytamy opis opustoszałego domu po śmierci Hassana, a dopiero potem fragment dotyczący utopienia Leili,
- - typem bohatera byronicznego,
- nastrojem grozy, niesamowitości i tajemnicy. Ponure wydarzenia dzieją się pod osłoną nocy, np. utopienie Leili: „Rozstąpiły się wkoło szklane błonie, / Zważałem ciężar: dziwnie mi się zdało – / Ruszył się – pewnie morze nim ruszało. / Może to było księżyca błyśnienie, / Nagle odbite o morza przestrzenie; / Patrzyłem ciągle, i wodne obręcze / W mniejsze i węższe ściskały się tęcze (…)”,
- orientalizmem, czyli przemyceniem do utworu elementów kultury i obyczajów (ukaranie niewiernej Leili było zgodne z tureckim zwyczajem), strojów (emir miał na sobie charakterystyczny dla orientu zielony strój, a Giaur albański) i słownictwa egzotycznego, ze Wschodu (orient znaczy wschód).
Dobrze wiedzieć
Oto przykładowe słownictwo zaczerpnięte z kultury Wschodu: bajram - święto obchodzone na wzór naszego karnawału, emir, basza – tytuł wysokich urzędników tureckich dowodzących wojskiem, odaliska – biała niewolnica w haremie, kindżał – długi obosieczny sztylet.
Oto przykładowe słownictwo zaczerpnięte z kultury Wschodu: bajram - święto obchodzone na wzór naszego karnawału, emir, basza – tytuł wysokich urzędników tureckich dowodzących wojskiem, odaliska – biała niewolnica w haremie, kindżał – długi obosieczny sztylet.