klp.plGiaur jest tytułowym bohaterem powieści poetyckiej Georga Byrona. Jest to postać niezwykle tajemnicza, o nieznanym pochodzeniu i nieznanej przeszłości. Czytelnik nie poznaje jego prawdziwego imienia, a przez Turków, wśród których przyszło mu żyć, nazywany jest „giaurem”, co w ich języku oznaczało „innowiercę”.
Giaur przybył przed laty z Wenecji, był chrześcijaninem, a jego sposób bycia i wysławiania się wskazywał, iż pochodzi ze znamienitego i zamożnego rodu i otrzymał należyte wykształcenie. Jest mężczyzną smukłym, wysokim, o smagłym czole, czarnych oczach i gęstych, ciemnych włosach.
Giaur jest człowiekiem samotnym, wyalienowanym ze świata i nierozumianym przez obcych mu kulturowo i obyczajowo Muzułmanów. W sposobie bycia jest dumny, niezależny, odważny i nieprzejednany. Wyróżnia się skrajnym indywidualizmem i nie obawia się buntować przeciwko powszechnie przyjętym prawom i normom społecznym.
W młodości zaznał prawdziwego szczęścia. Zakochał się z wzajemnością w brance baszy Hassana, Leili. Od tej pory miłość stała się sensem jego życia, namiętnością, która z czasem przeobraziła się w destrukcyjną siłę, niszczącą jego psychikę i popychającą go do zbrodni.
Giaur – kochanek okazuje się mężczyzną wrażliwym, czułym, wiernym i zdolnym do przeżywania szczerych i intensywnych uczuć. Potajemna miłość, łamiąca muzułmańskie prawo, kończy się dla kochanków tragicznie i na zawsze odmienia Giaura. Leila za zdradę zostaje ukarana śmiercią, a Giaur nie ma możliwości ocalenia ukochanej. Bezgraniczna rozkosz, jaką czuł u jej boku, zmienia się w ogromne cierpienie i nieukojony ból.
Młodzieniec po raz kolejny buntuje się przeciw światu, choć ma świadomość, że Hassan miał prawo do ukarania niewiernej nałożnicy. Poczucie doznanej krzywdy i pragnienie zemsty za odebranie ukochanej kobiety, sprawiają, iż Giaur zabija baszę, mając nadzieję, że w ten sposób znajdzie ukojenie dla swojej rozpaczy. Zbrodnia nie przynosi mu jednak wyzwolenia od cierpienia.
Giaur odczuwa nieustanne wyrzuty sumienia i jest wewnętrznie rozdarty. Gorycz i bezgraniczna rozpacz zmieniają nie tylko jego psychikę, ale również wpływają na jego wygląd zewnętrzny. Staje się człowiekiem nieprzystępnym, ponurym i przerażającym. Ma bladą cerę, rzadko się uśmiecha, a jego spojrzenie jest złowrogie.
W poszukiwaniu samotności i uciekając przed światem, w którym zawsze czuł się wyobcowany, zamyka się w klasztorze, płacąc za swój pobyt za jego murami ogromnym majątkiem. Tu również nie zaznaje spokoju, wzbudza powszechny lęk i niechęć mnichów, nie szuka ukojenia w modlitwie i odrzuca swą wiarę. Uchodzi za szaleńca, który żyje przeszłością, rozpamiętując swoje krótkotrwałe szczęście i miłość do Leili, po śmierci której nie potrafił pokochać innej kobiety. Umiera, nie żałując swego życia, nie czując skruchy za popełnioną zbrodnię, lecz winiąc się za tragiczny los kochanki. Do końca pozostaje samotnym indywidualistą, skłóconym ze światem, dumnym i niezależnym.
Giaur jest postacią trudną do jednoznacznej oceny. Można podziwiać w nim niezależność, wrażliwość i wierność, lecz jednocześnie można go potępiać za dokonaną zbrodnię i niechęć do okazania skruchy za zabicie człowieka, który postąpił zgodnie z prawem. Giaur to bohater, który wzbudza litość czytelnika, wzrusza go swoim cierpieniem, choć trudno nazwać go bohaterem pozytywnym i godnym naśladowania. Niewątpliwie jest tragicznym kochankiem, który poniósł największą ofiarę za swoją miłość – utracił ukochaną kobietę i do końca swych dni nie znalazł ukojenia dla swego bólu.
Autor: 