Problematyka i wymowa utworu

Janko Muzykant należy do nowel Henryka Sienkiewicza, które łączą tematykę ludową i dziecięcą. Przedstawienie bohatera dziecięcego było wykorzystywane przez pisarza do ukazania jakiejś zasady społecznej, której dzieci – jako istoty nieświadome, bierne i bezradne – podporządkowywały się. Tak też jest w przypadku omawianej noweli. Główny bohater jest zupełnie bezradny wobec otaczającego go świata.

Autor przedstawia obraz dziewiętnastowiecznej polskiej wsi, w której nie ma miejsca na jakąkolwiek odmienność. Wrażliwość Janka na muzykę jest dla niego tylko źródłem kłopotów. W takim środowisku chłopiec nie ma szans nie tylko na rozwój swoich zainteresowań czy talentów, ale nawet na przetrwanie. Śmierć Janka jest wynikiem zupełnego braku zrozumienia otoczenia dla tego odmieńca i szacunku dla życia ludzkiego jako wartości samej w sobie. Zakończenie utworu, które ma charakter epilogu, uwydatnia jeszcze jeden aspekt utworu. Złe jest nie tylko to, że ludzie na wsi nie szanują talentów, które są dla nich tylko przeszkadzającymi w życiu odmiennościami. Na naganę zasługują także ci, którzy z racji swojej pozycji społecznej powinni pomagać zdolnym osobom, a wolą szukać ich za granicą niż w swoim sąsiedztwie.

  Dowiedz się więcej