Gatunek

Janko Muzykant jest nowelą, którą w twórczości Sienkiewicza możemy przyporządkować do kręgu utworów o tematyce ludowej z bohaterem dziecięcym. W utworze z łatwością odnajdujemy cechy charakterystyczne dla tego gatunku. Ograniczono w nim wątki poboczne, nie ma żadnych wyraziście zarysowanych bohaterów drugoplanowych. Akcja skupia się na losach bohatera tytułowego i na motywie przewodnim, którym jest miłość do muzyki, wyrażająca się przez chęć posiadania skrzypiec.



W Janku Muzykancie możemy zauważyć charakterystyczne elementy budowy klasycznej noweli, która jest połączona z formą małej biografii głównego bohatera – poznajemy historię jego życia od narodzin aż do śmierci. W ekspozycji utworu opisano okoliczności narodzin chłopca, z których dowiadujemy się o jego słabowitości i odmienności. W zawiązaniu akcji przedstawiono zamiłowanie Janka do muzyki i negatywny stosunek ludzi we wsi do tej pasji. Punktem kulminacyjnym noweli jest włamanie się do dworu i kara wymierzona Jankowi przez Stacha. Rozwiązaniem akcji jest konanie Janka. Zakończenie utworu ma formę epilogu, który pozornie nie łączy się z treścią utworu, ale stanowi rodzaj celnego ironicznego komentarza do przedstawionej historii.

  Dowiedz się więcej