klp.pl11. Motyw miłości
Miłość w dziele Bułhakowa to nie tylko wysuwające się na pierwszy plan uczucie łączące mistrza i Małgorzatę, ale również sygnalizowane miłosierdzie, dobroć, współczucie. Sygnaturą „miłości idealnej” są tytułowi bohaterowie. Ich uczucie pisarz przedstawił w rozmaitej tonacji: od radości spotkania, wspólnego przebywania ze sobą, po niepokojące momenty oddalenia, rozdzielenia, walki. W ostatnich scenach powieści koloryt uczucia zostaje „stonowany”. Para kochanków „przemieszcza się” do krainy „wieczystego spokoju”. Śmierć niesie wybawienie dla miłości, ponieważ już raz „zagubiła się” w absurdzie życia, rzeczywistości.
12. Motyw Boga
Moskwa jest miastem bez Boga. Ogół obywateli to ateiści. Nikogo „nie dziwi” brak Boga. „Znakomita większość ludności naszego kraju dawno już świadomie przestała wierzyć w bajeczki o Bogu.” Wszyscy praktycznie przywykli do myśli, że są „panami” swojego losu, który kończy się wraz ze śmiercią człowieka. Taką teorię wyznaje między innymi literat Berlioz. Bóg to „pojęcie abstrakcyjne” - nie da się udowodnić Jego istnienia, jeżeli brak na nie dowodów, dokumentacji. Dopiero szatan przypomina o istnieniu Stwórcy – kogoś, kto odpowiada za życie. Nawet on wierzy, że Bóg ma moc sprawczą i w sposób pośredni decyduje o losach ludzi, On również odpowiada za śmierć. Bulwersuje diabła bezwyznaniowość obywateli, bo wówczas przeczą oni i istnieniu szatana. Czart bezwiednie podlega Bogu. „Wypracowali” nawet wspólny kompromis. Rozkazy ze „Światłości” skrupulatnie wypełnia władca krainy cieni. Przeciwnicy Boga, tacy jak Berlioz „płacą głową” za głoszenie fałszywych teorii.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 -