
- Bohaterami utworu są drzewa z położonego na Polesiu litewskim lesie oraz wiatr przybyły w te strony po pięćdziesięciu latach nieobecności.
- Drzewa opowiedziały mu smutną historię poległych w tym miejscu uczestników powstania styczniowego.
- Śladem tej tragedii była mogiła i niewielki krzyżyk, który umieściła tam siostra jednego ze zmarłych żołnierzy.
- Jedynie leśna przyroda jako świadek klęski powstańców szemrała o tych wydarzeniach.
- Wiatr był smutny, że waleczni powstańcy zostali zapomniani przez czas i społeczeństwo.
- Ostatecznie to właśnie wiatr postanowił zachować pamięć, wykrzykując na cały świat słowa „Gloria victis”.
- Eliza Orzeszkowa ożywiła przyrodę, by pokazać, że jest ona uczestnikiem historii i jest w stanie zachować pamięć o poległych bohaterach, ponieważ przetrwa dłużej niż ludzie.
- Ponadto autorka zauważyła, że dla natury wszyscy powstańcy byli równi.
„Balladyna” Juliusz Słowacki – natura była jedynym świadkiem zbrodni popełnionych przez Balladynę, dlatego to właśnie ona wymierzyła bohaterce karę;