- Petersburg został ukazany jako miasto o dwóch obliczach.
- Z jednej strony znajdowały się tam piękne ogrody, pałace i budowle, a bogacze spędzali czas na balach i w teatrach.
- Tuż obok reprezentacyjnych ulic znajdowały się dzielnice biedy.
- Ich mieszkańcy żyli w ciasnych klitkach i nie mieli żadnych perspektyw rozwoju.
- Taka sytuacja wyzwalała w nich najgorsze instynkty i często doprowadzała do zejścia na drogę zbrodni.
- Petersburg z powieści Dostojewskiego był miastem chaosu i brudu, odbierającym ludziom energię i marzenia, a oferując w zamian jedynie rozczarowanie, załamanie i upadek moralny.
- W takich warunkach tylko osoby o silnej psychice mogły przetrwać.
- Przykład Rodiona Raskolnikowa pokazuje, że miasto może destrukcyjnie wpływać na postawy jego mieszkańców.
„Dżuma” Albert Camus – w powieści-paraboli Camus przedstawił algierskie miasto Oran jako miejsce spokojnego życia, a jego mieszkańców jako ludzi skupionych na pracy i rozrywkach. Gdy w mieście wybuchła epidemia Orańczycy czuli się zagubieni i przyjmowali różne postawy, które można interpretować jako postawy człowieka wobec zła;