29. Czy dobra materialne czynią człowieka szczęśliwym? Omów zagadnienie na podstawie Skąpca Moliera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst

MATURA 2025 - pełną odpowiedź na wszystkie pytania maturalne znajdziesz w ebooku - 110 odpowiedzi na pytania jawne. Sprawdzam >>

"Skąpiec" Moliera opowiada o Harpagonie, bogatym człowieku, który jest obsesyjnie przywiązany do swojego majątku. Jego skąpstwo prowadzi do komicznych i tragicznych sytuacji, szczególnie w relacjach z rodziną. Harpagon próbuje wymusić korzystne finansowo małżeństwa dla swoich dzieci, nie zważając na ich uczucia. Jego skrajne przywiązanie do pieniędzy ukazane jest m.in. przez jego działania jako lichwiarza wobec własnego syna oraz komiczne próby zdobycia serca Marianny, narzeczonej syna. Konflikty narastają, kiedy skarb Harpagona znika, prowadząc do fałszywych oskarżeń i podejrzeń. Dopiero prawda o skarbie i interwencja pana Anzelma prowadzą do rozwiązania konfliktów.

Harpagon, mimo olbrzymiego majątku, jest postacią nieszczęśliwą i bardzo nieufną. Jego obsesja na punkcie bogactwa odbiera mu zdolność do budowania autentycznych relacji z ludźmi, prowadząc do osamotnienia. Molier ukazuje, że prawdziwe szczęście nie płynie z posiadania dóbr materialnych, lecz z głębokich więzi z innymi i umiejętności czerpania radości z prostych rzeczy w życiu.

Kontekst społeczny
W XVII w., gdy powstawał Skąpiec, zaszła kluczowa zmiana w postrzeganiu bogactwa. W tym czasie działalność handlowa, bankowa i wytwórcza, wcześniej postrzegana przez chrześcijaństwo jako niegodna, zaczęła być bardziej akceptowana. Ta zmiana w wartościowaniu różnych form działalności gospodarczej przyczyniła się do rozwijającej się przedsiębiorczości i ekspansji gospodarczej w Europie. czy posiadanie dóbr materialnych naprawdę przynosi szczęście.

Nawiązania (literatura):

• „Zbrodnia i kara” Fiodor Dostojewski – dla biednego studenta Raskolnikowa brak pieniędzy i przeświadczenie o własnej wyjątkowości doprowadziły do tragedii. Ponadto Dostojewski pokazał jak bieda i pochodzenie z niższych warstw społecznych doprowadzają do upadku moralności;
• „Granica” Zofia Nałkowska – stosunki między mieszkańcami kamienicy pani Kolichowskiej pokazują, jak wielką barierą w relacjach międzyludzkich był majątek oraz pochodzenie;

Nawiązania (film):

• „Wielki Gatsby” reż. Baz Luhrmann – tytułowy bohater zarobił ogromne pieniądze, jednak nie zapewniły mu one miłości ukochanej Daisy ani szacunku wśród przedstawicieli wyższych warstw społecznych.