Geneza powstania „Dywizjonu 303”

We wrześniu 1940 roku w prasie brytyjskiej ukazywały się liczne artykuły, opisujące bohaterstwo i zadziwiającą skuteczność polskich myśliwców, biorących udział w Bitwie o Brytanię.

Arkady Fiedler, który w tym czasie przybył do Londynu, był zaskoczony faktem, że nikt z przebywających wówczas w Anglii Polaków nie podjął się opisania wyczynów lotników z Dywizjonu 303. Podczas spotkania z generałem Władysławem Sikorskim pisarz zaproponował, że zrelacjonuje udział polskich pilotów w walce przeciw inwazji niemieckiej na Wyspy i otrzymał zgodę.

Po wielu latach tak wspominał tę rozmowę:

Generał Sikorski z serdeczną ochotą dał mi rozkaz napisania szerszej relacji o akcji Dywizjonu 303 i skierował mnie na lotnisko w Northolt pod Londynem, gdzie Dywizjon 303 stacjonował. Zaprzyjaźniwszy się łatwo z większością dywizjonu, zarówno z myśliwcami, jak mechanikami, skwapliwie zabrałem się do pracy, którą postanowiłem ująć jako szersze sprawozdanie z pola walki, pisane na gorąco i gorącym sercem patrioty, sprawozdanie, a nie utwór tak zwanej literatury pięknej – bo takie właśnie było kategoryczne zapotrzebowanie w tej wyjątkowej, napiętej chwili. Pierwsze rozdziały opowieści o lotnikach z Dywizjonu 303 powstawały na bieżąco, pod bezpośrednim wrażeniem rozgrywających się w powietrzu walk z niemieckim okupantem. Nad ostatnimi Fiedler pracował kilkanaście tygodni później, po powrocie do Londynu.

Praca nad książką wzbudziła szczególną niechęć sztabu Polskich Sił Zbrojnych, który bazował w hotelu „Rubens” w Londynie. Oficerowie starali się za wszelką cenę powstrzymać Fiedlera i w obronie pisarza musiał interweniować generał Sikorski. Wiosną 1941 roku na łamach czasopisma „Polski Walczącej” ukazał się paszkwil, obrażający twórcę „Dywizjonu 303”. Arkady Fiedler wytoczył autorowi sprawę, która odbyła się przed sądem honorowym sztabu Polskich Sił Zbrojnych. W roku 1944 kierownik biura propagandy PSZ odmówił poparcia dla kolejnego wydania utworu w języku angielskim. Pomimo licznych przeszkód „Dywizjon 303” ukazał się drukiem w 1942 roku w Londynie, wydany zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Rok później utwór dotarł do Polski i został powielony przez wydawnictwa podziemne, działające w okupowanym kraju.





strona:   - 1 -  - 2 - 

  Dowiedz się więcej