Definicja mitu
Mit pochodzi od greckiego słowa mythos, czyli opowiadanie, legenda, podanie. Oznacza historię opowiadaną od pokoleń, która zawiera zarówno element prawdy historycznej, jak i pierwiastki fantastyczne. Dzięki temu mitologie (czyli zbiory mitów) są ważne dla historyków i archeologów, a także humanistów, znawców literatur i kultur. Mit charakteryzuje zbiorową mentalność danego narodu. Dzięki zachowanym od Antyku mitom możemy poznać światopogląd, wierzenia, rytuały, zwyczaje ludów takich, jak starożytni Grecy, Rzymianie, Aztekowie, Inkowie, Majowie i wiele innych. Bohaterowie tych narracyjnych opowieści byli bogami lub mieli cechy boskie. Mity więc służyły przede wszystkim celom religijnym, próbowały wyjaśnić pewne zjawiska (np. zjawiska przyrody, zdarzenia losowe, przypadki historii) za pomocą wierzeń w świat bogów i herosów, którzy w taki sposób oddziałują na ziemię i jej mieszkańców. Mity odwołują się raczej do przeżyć, emocji, wyobrażeń, przesądów niż do racjonalnej wiedzy.
Mity greckie opisują wydarzenia historyczne – zwycięstwa, porażki w wojnach (np. mit o wojnie trojańskiej czy o Tebach) dzieje rodów greckich, dzieje poszczególnych ziem i całego państwa. Poza tym w opowieściach tych zostały uwiecznione nigdy nie spełnione pragnienia ludzkie, uniwersalne prawdy o człowieku. W wielu mitach zostały zawarte prawdy moralne i przepisy życia społecznego. Dlatego mity mają wartość ponadczasową. Inne z tych opowieści tłumaczą miejscowe osobliwości geograficzne, zjawiska przyrodnicze – m.in. zmiany pór roku, wybuchy wulkanów, kształt terenu (np. wąwozy, góry). Mity doszukują się często nadprzyrodzonych źródeł obyczaju lub instytucji, jak mit o założeniu miasta Cyreny przez Apollina i Kyrene lub mit o plemieniu Dorów, które miało pochodzić od Heraklesa.
Według badaczy mity greckie są pozostałością kultury mykeńskiej (ok. 16001200 p.n.e.), nazywanej epoką heroiczną. Zachowane fragmenty mitów pochodzą z lat począwszy od 775 do 750 p.n.e., kiedy wynaleziono alfabet grecki. Wcześniej wszystkie mity krążyły jako opowieści ustne, przekazywane starannie każdemu nowemu pokoleniu. Najwcześniejszym i najważniejszym zarazem zapisem mitów jest Iliada i Odyseja Homera. Inni poeci greccy, którzy utrwalili mity to: Hezjod, Pindar; dramatopisarze: Ajschylos, Sofokles, Eurypides; poeci aleksandryjscy: Kallimach, Apollonios oraz rzymski Owidiusz.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -