klp.plPieśń o Rolandzie jest przykładem chanson de geste, czyli pieśni o czynie. Najstarsze zachowane chansons de geste pochodzą z XI i XII wieku. Pisane były w języku starofrancuskim lub staroprowansalskim, zazwyczaj wierszem dziesięciozgłoskowym. Tworzył on laisy, czyli większe części kompozycyjne.
Gatunek ten należący do jednego z najstarszych w średniowieczu, ukazywał bohaterskie czyny postaci legendarnych, bądź też historycznych. W utworach należących do tego gatunku wydarzenia historyczne mieszają się ze zmyślonymi, zaś postacie prawdziwe, jak na przykład Karol Wielki, z fikcyjnymi (na przykład Roland.)
Twórców chansons de geste nazywano truwerami, zaś ich wykonawców – żonglerami. Początkowo utwory były przekazywane drogą ustną. Zazwyczaj były śpiewane przez żonglerów, którzy wędrowali od zamku do zamku, przyjeżdżali na odpusty i wszędzie, gdzie tylko się pojawiali, śpiewali pieśni o bohaterskich czynach przy akompaniamencie muzyki. Dopiero w późniejszych czasach utwory te zostały spisane i dzięki temu przetrwały do naszych czasów.
Od początku XIII wieku mówiono o trzech grupach chansons de geste:
- Cykl królewski, związany z osobą króla Karola Wielkiego (tj. Pieśń o Rolandzie)
- Cykl Garina z Monglane; centralną postacią jest tu Wilhelm z Orange.
- Cykl „buntowników”, czyli nieposłusznych wasali.
W Polsce doby średniowiecza nie powstał bohater na miarę Rolanda, którego wspaniałe czyny byłyby opiewane w licznych utworach, głównie w popularnych wówczas pieśniach. Nie było również w Polsce prawie wcale epiki rycerskiej, która w tym czasie na Zachodzie przeżywała swój rozkwit. Mniej więcej w tym samym czasie co Pieśń o Rolandzie powstała w Hiszpanii Pieśń o Cydzie, w Niemczech Pieśń o Nibelungach, zaś w Anglii poemat Beowulf. Najprawdopodobniej nie pojawiły się w Polsce przekłady tych utworów, bądź też jakakolwiek próba ich naśladownictwa. Różnica między Polską a krajami zachodnimi na płaszczyźnie literackiej wynikała z odmiennej pozycji rycerstwa, a także stopnia rozwoju kultury rycerskiej i dworskiej.
Autor: