Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Dzieciństwo i młodość (1911-1939)

Czesław Miłosz urodził się 30 czerwca 1911 r. w Szetajniach na Litwie. Był pierwszym synem Weroniki z Kunatów i Aleksandra Miłosza. W 1914 roku, po wybuchu I wojny światowej, ojciec Miłosza zostaje wcielony do armii carskiej. Jako inżynier drogowy buduje mosty i umocnienia frontowe, podróżując po całej Rosji. Wraz z nim tułają się żona i mały Miłosz.

Miłoszowie wracają na Litwę po zakończeniu wojny, w roku 1918. W 1921 r. dziesięcioletni Czesław wstępuje do Gimnazjum im. Zygmunta Augusta w Wilnie. Zdaje maturę i dostaje się na Wydział Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

Debiut Miłosza przypada na rok 1930 – w piśmie „Alma Mater Vilnensis” ukazują się wtedy jego dwa wiersze. Miłosz jest w tym czasie współzałożycielem grupy „Żagary”. W tym czasie odbywa także swoją pierwszą (letnią, studencką) podróż do Paryża.

Debiut książkowy to rok 1933 i tomik „Poemat o czasie zastygłym”. Uzyskał on uznanie i został wyróżniony nagrodą Związku Zawodowego Literatów Polskich. Pieniądze uzyskane ze stypendium Funduszu Kultury Narodowej umożliwiają Miłoszowi roczny pobyt w Paryżu. Po powrocie na Litwę, w 1936 r. wydaje kolejny tomik poezji, „Trzy zimy”.


W tym czasie Miłosz pracuje w rozgłośni radiowej Polskiego Radia w Wilnie. Zostaje z niej usunięty za lewicowe poglądy i wyjeżdża do Włoch. Po powrocie związuje się z Warszawą, gdzie pracuje znów w Polskim Radiu. Jego wiersze i artykuły zaczynają ukazywać się w czasopismach literackich, m.in. w „Pionie”, „Kwadrydze”, „Ateneum”.

II wojna światowa (1939-1945)

Po wybuchu wojny Miłosz znalazł się na froncie jako pracownik Polskiego Radia. Po wkroczeniu Rosjan na teren Polski przedostaje się do Rumunii, a potem z powrotem do Polski. W 1940 wydaje w Warszawie pod pseudonimem Jan Syruć tomik pt. „Wiersze”. W 1941 otrzymuje pracę woźnego w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego.

Przebywając w okupowanej Warszawie, zajmuje się pracą wydawniczą. Tłumaczy esej filozoficzny Jacques’a Maritaina „Drogami klęski”, wydaje antologię poezji antynazistowskiej pt. „Pieśń odległa”. Tworzy także poezję – w 1943 r. „Świat (poema naiwne)” oraz „Głosy biednych ludzi”.

Lata 1945-1980

Po wojnie zamieszkuje w Krakowie. Publikuje w „Czytelniku” tom wierszy „Ocalenie”. Miłosz wyjeżdża do Nowego Jorku jako pracownik dyplomatyczny, pracuje w konsulacie w Nowym Jorku, później w Waszyngtonie jako attache kulturalny. Tam powstaje jego słynny „Traktat moralny” ogłoszony w 1948 r. w „Twórczości”.

Przyjazd Miłosza latem 1949 r. do Polski powoduje wstrząs – poeta uświadamia sobie prawdę o ustroju totalitarnym. W 1950 r. zostaje I sekretarzem ambasady PRL w Paryżu. 1 lutego 1951 zwraca się do władz francuskich o azyl i przeprowadza się do Maisons-Lafitte. Niedługo później w paryskiej kulturze ogłasza swój artykuł „Nie” oraz rozpoczyna prace nad „Zniewolonym umysłem”.

Jeden z najsłynniejszych zbiorów esejów Miłosza zostaje wydany w 1953 r. przez Instytut Literacki w Paryżu. Zostaje on wydany w trzech językach – po angielsku w Anglii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, w Paryżu w języku polskim i francuskim. Mniej więcej w tym czasie Miłosz pisze swoją pierwsza powieść „Zdobycie władzy”. W 1953 r. wydaje też tom poezji „Światło dzienne”. W Paryżu ukazują się jeszcze: powieść „Dolina Issy” (1955), tom wierszy „Traktat poetycki” (1957), esej autobiograficzny „Rodzinna Europa” (1958).

W 1960 r. Miłosz wyjeżdża do USA. Od tej pory jego życie będzie długo związane z tym krajem. Orzymuje posadę wykładowcy na Uniwersytecie Kalifornijskim, na Wydziale Literatur i Języków Słowiańskich. Przez najbliższe 20 lat Miłosz będzie godził stanowisko wykładowcy z twórczością pisarską. Ogłasza tomiki wierszy: „Król Popiel i inne wiersze”, „Gucio zaczarowany”, „Miasto bez imienia”, „Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”. W 1974 r. otrzymuje nagrodę Pen Clubu za tłumaczenie poezji polskiej na język angielski.

Później Miłosz tłumaczy Biblię z języków oryginalnych. W1979 r. wydaje Księgę Psalmów, później Księgę Hioba, Księgi pięciu megilot, Ewangelię według św. Marka i Apokalipsę.

Lata 1980-2004

Otrzymanie przez Miłosza literackiej Nagrody Nobla w roku 1980 jest przełomem w jego dotychczasowym życiu, zarówno osobistym, jak i literackim. Wtedy to w Polsce po raz pierwszy od 1945 roku (czyli po 35 latach!) zostają wydane tomiki jego poezji. W następnym roku poeta odwiedza Polskę po 30-letniej nieobecności w ojczyźnie. Polskę odwiedza ponownie w 1989 r. Podczas tych wizyt otrzymuje tytuły honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Coraz częściej bywa w Polsce. Bardzo ważna jest także jego wizyta na rodzinnej Litwie w 1992 r. Otrzymuje tam tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie. W 1993 r. na stałe osiada w Krakowie.

Przez ostatnie dziesięć lat życia Miłosz intensywnie pisze. W 1998 roku wydaje „Pieska przydrożnego”, za którego otrzymuje nagrodę Nike. Kolejne tytuły jego tomików to: „To” (2000), „Druga przestrzeń” (2002), „Orfeusz i Eurydyka” (2002).

Miłosz umiera w Krakowie 14 sierpnia 2004 roku. Po swojej śmierci został przez niektóre osoby związane z „Naszym Dziennikiem” oskarżony o „antypolskość”, „antykatolicyzm” i „marksizm”. Takim opiniom zdecydowanie sprzeciwiło się wielu przedstawicieli polskiej kultury, twierdząc, że opierają się one na wyrwanych z kontekstu wypowiedziach i świadczą o niezrozumieniu twórczości artysty.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Dolina Issy - streszczenie
2  Ogrodnik - analiza i interpretacja
3  Który skrzywdziłeś - analiza i interpretacja