28. Rola postaci fantastycznych i zjawisk nadprzyrodzonych w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie Makbeta Williama Szekspira. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst

MATURA 2025 - pełną odpowiedź na wszystkie pytania maturalne znajdziesz w ebooku - 110 odpowiedzi na pytania jawne. Sprawdzam >>

W "Makbecie" Szekspira nadprzyrodzone i fantastyczne elementy odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu akcji. Trzy tajemnicze czarownice, kierowane przez Hekate, przepowiadają Makbetowi koronację, skłaniając go ku ścieżce pełnej ambicji i upadku. Chociaż ich wizje są wieloznaczne, często prowadzą one Makbeta do fatalnych wyborów. Z kolei duch Banka, który ukazuje się jedynie Makbetowi, staje się odzwierciedleniem jego wewnętrznych konfliktów i narastającego obłędu.

W "Makbecie" Szekspir czerpie z ludowych wierzeń i wprowadza elementy fantastyczne, aby otoczyć opowieść aurą tajemnicy, grozy i niepokoju. Wizja sztyletu duch Banka i wiedźmy nie tylko dodają dramaturgii, ale też podkreślają moralne rozterki głównego bohatera. Natura w dramacie, manifestująca się poprzez burze czy ulewne deszcze, podkreśla naruszenie naturalnej równowagi przez zło i śmierć. Duch Banka symbolizuje ciężar wyrzutów sumienia, natomiast wiedźmy, z ich manipulacjami, reprezentują wszechobecne zło. Mimo wpływu tych nadprzyrodzonych istot, to jednak wybory Makbeta przesądzają o tragicznym losie tej historii.

Kontekst twórczości autora
W wielu dziełach Szekspira postaci nadprzyrodzone, takie jak duchy i wiedźmy, pełnią kluczowe funkcje. Chociaż nadają one atmosferę grozy, mają także głębsze znaczenie, wpływając na rozwój fabuły i podkreślając moralne dylematy bohaterów. W "Hamlecie", duch króla podsyca żądzę zemsty w głównym bohaterze, w "Juliuszu Cezarze" duch Brutusa pojawia się jako symbol jego niepokoju i winy, podczas gdy w "Królu Ryszardzie III" duchy ofiar Ryszarda manifestują się jako przypomnienie o jego przeszłych zbrodniach.

Nawiązania (literatura):

• „Ballady i romanse” Adam Mickiewicz – duchy, zjawy i widma występujące w balladach Mickiewicza stanowią nawiązanie do ludowej moralności. Ponadto ich pojawienie się miało na celu pokazać, że świat poznaje się także „oczyma duszy”;
• „Kordian” Juliusz Słowacki – w utworze pojawiają się postaci szatana, czarownicy, a także Strach i Imaginacja, które miały wpływ na los bohaterów;
• „Wesele” Stanisław Wyspiański – zjawy i duchy w dramacie Wyspiańskiego nawiązują do dawnych dziejów Polski, a także odzwierciedlają lęki i słabości bohaterów.