Sławomi Mrożek - biografia

Sławomir Mrożek urodził się 29 VI 1930 w Borzęcinie (dawne woj. tarnowskie). Jest jednym z najbardziej znanych i cenionych polskich dramaturgów XX wieku. Debiutował w 1950 roku na łamach Przekroju reportażem z powstawania Nowej Huty pt. Młode miasto. Przez cztery lata (1950-1954) był członkiem redakcji Dziennika Polskiego, prowadził także parodystyczną rubrykę Postępowiec w pismach: Od A do Z (1956), Dziennik Polski (1956-1957), Życie Literackie (1957-1959). Jest autorem skeczy m. in. dla studenckiego teatru Bim-Bom oraz dla krakowskiej Piwnicy Pod Baranami.

W roku 1963 wyjechał do Włoch, pięć lat później przeniósł się do Paryża, gdzie w Le Monde i Kulturze opublikował list otwarty z protestem przeciwko interwencji wojsk polskich w Czechosłowacji. Po tym wydarzeniu władze krajowe odmówiły mu przedłużenia paszportu, wprowadzono też obowiązujący przez trzy lata zakaz rozpowszechniania jego twórczości. Po wprowadzeniu stanu wojennego pisarz zerwał współpracę z oficjalną prasą. W latach 1989-1996 mieszkał w Meksyku, skąd wrócił do Polski. Rok po powrocie Sławomir Mrożek został odznaczony przez Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 2006roku ukazała się jego autobiografia - Baltazar. Autobiografia. W 2008 roku Sławomir Mrożek ponownie zdecydował się opuścić kraj. Osiadł wraz z żoną w Nicei.Zmarł w 2013 roku. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Prochy Sławomira Mrożka spoczęły 17 września 2013 roku w Panteonie Narodowym w krakowskim kościele pw. św. Piotra i Pawła.

Tango jest – obok Emigrantów – jego najpopularniejszym dramatem.

Najsłynniejsze dzieła Sławomira Mrożka:

• Dramaty: Policja (1958), Męczeństwo Piotra O’Heya (1959), Indyk (1960), Strip-tease (1961), Zabawa (1962) – parafraza Wesela Wyspiańskiego, Emigranci (1974), Kontrakt (1986)
• Opowiadania satyryczne: Wesele w Atomicach (1959), Słoń (1957)

Mrożek jest także autorem scenariuszy filmowych: Wyspa róż (1975), Amor (1975), Powrót (1994) oraz zbiorów felietonów – Małe listy (publikowane od 1988 roku w Tygodniku Powszechnym), Dziennik powrotu (2000). Od roku 1997 jego felietony ukazują się także w Gazecie Wyborczej.

Mrożek w opinii krytyków:
„Humor Mrożka miał zawsze dwa oblicza. Pisarz mówił naprzód: jesteście śmieszni, bo powtarzacie stare gesty, puste słowa. Wszystko już było. (…) Ale jego humor miał także drugą twarz. Odsłaniała się nie wtedy, kiedy mówił, że wszystko było, ale wtedy, kiedy podsuwał, że wszystko będzie dobrze. Że nie ma niczego, co by się zdarzyć nie mogło. Fantastyka lęku jest głębszym, oryginalniejszym źródłem tej twórczości. Od takiego humoru ciarki chodzą po grzbiecie, ponieważ zwiastuje on obecność potworów.”
/Jan Błoński/

„Witkacy przyszedł za wcześnie, Gombrowicz jest obok, Mrożek pierwszy przyszedł w samą porę. I to na obu zegarach: polskim i zachodnim.”
/Jan Kott, po premierze Tanga w Teatrze Współczesnym w Warszawie (reż. Erwin Axer)/

O dramatach Mrożka ogólnie:
Dramaturgia Mrożka rządzi się żelazną logiką wewnętrzną. Autor gromadzi wydarzenia, jak przesłanki do przeprowadzenia z góry określonego dowodu – stąd też często określano jego dramaturgię mianem teatru logicznej wyobraźni.

„Jeżeli do twórczości Różewicza pasuje metafora rozbitego zwierciadła, to dramaturgię Sławomira Mrożka można przyrównać do zwierciadła „krzywego”, skupiającego odbicia rzeczywistości w groteskowe modele świata.”

Tango:
Po sukcesach pierwszych sztuk (Policja, Zabawa, Indyk) Mrożek napisał dzieło, o którym można właściwie powiedzieć, że jest komedią rodzinną. Mrożek świadomie nawiązał do konwencji znanego od dawna dramatu mieszczańskiego i komedii obyczajowej.

KOMEDIA OBYCZAJOWA – odmiana komedii satyrycznej. Utwór dramatyczny ośmieszający obyczajowość danego środowiska, obowiązujące w nim konwencje współżycia społecznego i motywacje postaw bohaterów

  Dowiedz się więcej