Atlantyda - analiza i interpretacja

Punktem wyjścia dla wiersza jest historia Atlantydy – mitycznej krainy będącej rzekomo miejscem istnienia rozwiniętej cywilizacji, która została zniszczona przez serię trzęsień ziemi i zatopiona przez wody morskie. Zagładę królestwa opisuje Platon w swoich dialogach (Timaios i Kritias). Do dziś nie udało się nikomu podać żadnych dowodów na istnienie Atlantydy, historia jej zagłady pozostaje więc hipotezą.

Szymborska wykorzystuje tę mitologiczną opowieść w swoim wierszu mającym w tytule nazwę mitycznej krainy.W swoim wierszu Szymborska skupia się na hipotetyczności, niepewności istnienia Atlantydy. Aby te cechy uwydatnić, noblistka posługuje się licznymi środkami poetyckimi. Po pierwsze Szymborska kontrastuje istnienie i nieistnienie Atlantydy, zestawiając sformułowania alternatywne. Owe alternatywne hipotezy rysują różne możliwości, wszystkie jednakowo prawdopodobne. Widać to w pierwszej zwrotce:

“Istnieli albo nie istnieli.
Na wyspie albo nie na wyspie.
Ocean albo nie ocean
połknął ich albo nie.

(…)
Działo się wszystko albo nic
tam albo nie tam.”

W wierszu pojawiają się także zdania połączone w pary – zdanie twierdzące ze zdaniem z negacją. Negowane jest albo całe zdanie wyjściowe, np.:

“Nie wymyślili prochu, nie.
Proch wymyślili, tak”,

czy:

Ktoś wołał coś.
Niczego nikt”,

Zdania zestawione w pary tego typu wykluczają się wzajemnie. Są one bardzo mocno skontrastowane – wszystkie wyrazy wchodzące w skład zdania pierwszego zostają zanegowane w zdaniu drugim.

W innym miejscu zanegowana jest możliwość interpretacji pewnych zjawisk ze zdania pierwszego:

“Meteor spadł.
To nie meteor.
Wulkan wybuchnął.
To nie wulkan”

Skoro najpierw mówi się o zajściu pewnego zjawiska w przyrodzie (spadnięciu meteoru czy wybuchu wulkanu), jak można w zdaniu następnym negować rozpoznanie tego zjawiska? Takie zdania są wewnętrznie sprzeczne, podkreślają niemożność określenia,czy ludzie na Atlantydzie w ogóle istnieli, czy istniała wyspa, czego dokonali i jak zginęli.
Kolejnym sposobem ujawnienia niepewnego statusu omawianej wyspy jest zastosowanie w wierszu pytań retorycznych. Podmiot liryczny pyta się:

strona:   - 1 -  - 2 - 

  Dowiedz się więcej