Stanisław Wyspiański - biografia

Okresy pobytu w Paryżu Wyspiański wykorzystał głównie do gruntownego zapoznania się z tamtejszymi teatrami i nowościami repertuarowymi. Dzięki lekturze dzieł takich twórców, jak: Ibsen, Sudermann, Hauptmann, Maeterlinck, skrystalizowały się jego własne koncepcje artystyczne. Rozwijał się również w dziedzinie malarstwa, rozpoczynając cykl portretów dziecięcych, które stały się charakterystyczne dla jego twórczości plastycznej. Pracował nad projektami większych kompozycji, szczególnie o charakterze dekoracyjnym. Należał do inicjatorów sztuki stosowanej, projektując wnętrza i meble.



W okresie paryskim powstały także pierwsze próby dramatopisarskie, pisane jako libretta operowe: „Fantaści”, „Hiob”, „Wanda”. Wyspiański starał się namówić Opieńskiego do napisania muzyki do tych utworów, lecz zakończyło się to niepowodzeniem. Wziął udział w konkursie na projekt witrażu dla katedry we Lwowie, lecz „Śluby Jana Kazimierza” oraz „Polonia” nie zostały przyjęte do realizacji. „Śluby Jana Kazimierza” zainspirowały Wyspiańskiego do napisania sceny dramatycznej: „Królowa Polskiej Korony”. Za granicą powstały również dramaty, ukończone w latach późniejszych: „Legenda” (1898), „Warszawianka” (1898), „Królowa Polskiej Korony” (1893) oraz „Meleager” (1897).



W sierpniu 1894 roku Stanisław Wyspiański wrócił do kraju i zamieszkał na stałe w Krakowie. Początkowo popadł w depresję, reagując na zmianę środowiska i głęboko przeżywając niepowodzenia, doznane w wyniku odrzuconych projektów konkursowych. Powoli zaczął jednak wykonywać interesujące go prace. Zaprojektował i częściowo zrealizował polichromię Kościoła Franciszkanów, w którym umieścił jedno ze swych najznakomitszych dzieł plastycznych – witraż „Stań się (Bóg-Ojciec)”.



Na skutek niezrozumienia artystycznych koncepcji Wyspiańskiego nie doszło do całkowitej realizacji projektowanej polichromii. Następnie zajął się pracami nad rekonstrukcją renesansowych fresków w Kościele Dominikańskim. Ponadto kontynuował serię wizerunków dziecięcych, malował portrety wybitnych współczesnych, dziewcząt i kobiet, stosując technikę pastelową. Razem z W. Ekielskim wykonał projekt przebudowy wzgórza wawelskiego. Był autorem ilustracji do I Księgi „Iliady” w przekładzie Lucjana Rydla. We wrześniu 1897 roku objął stanowisko kierownika artystycznego czasopisma Ludwika Szczepańskiego „Życie”. Na łamach pisma ukazywały się artykuły Artura Górskiego i Stanisława Przybyszewskiego, w których przedstawiali programy nowej generacji artystycznej. Wyspiański był autorem formy graficznej i ilustratorem gazety, ujawniając swoją nowatorską koncepcję drukarstwa jako sztuki. W tym samym roku powstała organizacja, zrzeszająca młodych malarzy krakowskich – Towarzystwo „Sztuka”, w której został sekretarzem. Ponadto zaczął odnosić sukcesy jako plastyk, otrzymując pierwsze nagrody za prace (kartony witraży), wystawione w Krakowie i Warszawie.





strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 - 

  Dowiedz się więcej