Podział ksiąg biblijnych

Na Pismo Święte składają się 73 Księgi, uznane za natchnione oraz kanoniczne (wyznaczające pewną normę dla prawd wiary) przez Kościół Katolicki, 46 z nich tworzy zbiór zwany Starym Testamentem (Starym Przymierzem), pozostałe 27 to Księgi Nowego Testamentu. Trzeba zaznaczyć, że kanon ksiąg biblijnych różni się między różnymi wyznaniami. Stary Testament chrześcijan wygląda nieco inaczej niż Biblia Hebrajska, różni je układ oraz brak w kanonie hebrajskim fragmentów deuterokanonicznych. Podobnie protestanci odrzucają księgi deuterokanoniczne.

Księgi deuterokanoniczne - to księgi Pisma Świętego, które nie zachowały się w języku hebrajskim o kwestionowanej wiarygodności, nie uznawane przez ortodoksję żydowską, protestantów i część prawosławia Księgi i fragmenty deuterokanoniczne Starego Testamentu obejmują 7 ksiąg w całości oraz kilka fragmentów:
1 i 2 Księga Machabejska
Księga Mądrości
Księga Syracha (Eklezjastyk)
Księga Tobiasza
Księga Judyty
Księga Barucha
z księgi Daniela: modlitwa Azariasza (Dn 3,24-90) i dwa ostatnie rozdziały (Dn 13-14)
fragmenty Księgi Estery w języku greckim
Niektórzy dodają tutaj fragmenty Księgi Jeremiasza i Hioba, obecne wyłącznie w Septuagincie.

Kanon ksiąg Starego Testamentu w chrześcijaństwie

Stary Testament składa się z 46 ksiąg: 39 ksiąg protokanonicznych (uznawanych za natchnione przez wszystkich Izraelitów) oraz 7 ksiąg deuterokanonicznych . Można powiedzieć, że zawartość Starego Testamentu jest tożsama z tekstem Pisma Świętego, używanym przez większość Żydów diaspory w okresie powstawania Kościoła chrześcijańskiego ( Septuaginta ), a następnie przez pierwszych chrześcijan.

Księgi Starego Testamentu podzielono umownie na trzy grupy wyróżniane ze względu na treść:

KSIĘGI HISTORYCZNE – składa się na nie 21 następujących ksiąg: Pięcioksiąg Mojżesza (z hebrajskiego Tora, zawiera: Księga Rodzaju (Rdz), Księga Wyjścia (Wj), Księga Kapłańska (Kpł), Księga Liczb (Lb), Księga Powtórzonego Prawa (Pwt)), księga Jozuego (Jz), Sędziów (Sdz) i Rut (Rt), po dwie księgi: Samuela (1-2Sm), Królewskie (1-2Krl) i Kronik (1-2Krn), oraz księgi: Ezdrasza (Ezd), Nehemiasza (Ne), Tobiasza (Tb), Judyty (Jdt), Estery (Est) i dwie Księgi Machabejskie (1-2Mch);

KSIĘGI DYDAKTYCZNE - złożone z 7 następujących ksiąg: Hioba (Hb), Psalmów (Ps), Przysłów - czasem zwana Księgą Przypowieści (Prz), Koheleta - czyli Kaznodziei, Eklezjastesa (Koh), Pieśń nad Pieśniami (Pnp), Mądrości (Mdr) oraz Syracha (Syr);

KSIĘGI PROFETYCZNE – w ich skład wchodzi 18 ksiąg: Izajasza (Iż), Jeremiasza (Jr) z Lamentacjami (Lm), zwanymi czasem Trenami, Barucha (Ba), Ezechiela (Ez), Daniela (Dn) oraz dwunastu Proroków Mniejszych.

Kanon ksiąg Nowego Testamentu

W przeciwieństwie do kanonu ksiąg Starego Testamentu, który bywa odmienny dla różnych wyznań, kanon ksiąg Nowego Testamentu jest jednoznaczny. We wszystkich Kościołach chrześcijańskich składa się on z 27 natchnionych ksiąg. Nowy Testament był pisany w latach 50 -102 (są to daty przybliżone). Jego zawartość przedstawia się w następujący sposób:

1. Cztery Ewangelie (ewangelia znaczy „dobra nowina”), które opowiadają o życiu Jezusa na ziemi, jego nauczaniu, cudach i męce. Pierwsze trzy nazywamy ewangeliami synoptycznymi ze względu na podobną treść. Ale mimo tego, że historia życia Chrystusa kształtuje się w nich równolegle, to jednocześnie każda ma swoją specyfikę. Pierwsza w kolejności Ewangelia św. Mateusza jako jedyna zawiera historię narodzin Jezusa, poza tym ten ewangelista szczególnie podkreśla fakt, że Jezus jest Mesjaszem. Ewangelia według św. Marka opisuje głównie czyny Chrystusa, podkreśla jego cudotwórczą moc, najchętniej nazywając go Synem Bożym. U św. Łukasza natomiast stosunkowo dużo miejsca zajmuje osoba Maryi, stąd pochodzi słynne Benedictus. Łukasz opowiada o Jezusie jak historyk, po dokładnym zbadaniu przedstawia po kolei rzeczy i zdarzenia.

Ostatnia Ewangelia, napisana przez św. Jana, jest Ewangelią najpóźniejszą i wyraźnie różniącą się od pozostałych. Jan przedstawia cuda Jezusa nie tylko jako fakty historyczne, ale również jako znaki czasu. Dużo uwagi poświęca mowom Jezusa, które mają tu charakter odrębnych małych traktatów teologicznych.

2. Dzieje Apostolskie, napisane przez św. Łukasza Ewangelistę. Jak sama nazwa wskazuje, opisują zdarzenia, w których uczestniczyli Apostołowie po zmartwychwstaniu Jezusa. To tutaj znajdziemy relacje z zesłania Ducha Świętego czy nawrócenia Szawła. Dzieje Apostolskie to najkrócej mówiąc opowieść o początkach Kościoła. Nie jest to jednak typowa historiografia, ale raczej teologia narracyjna.

3. Listy apostolskie. W Nowym Testamencie znajduje się 21 listów apostołów: św. Pawła ( List do Rzymian, Pierwszy List do Koryntian, Drugi List do Koryntian, List do Galatów, List do Efezjan, List do Filipian, List do Kolosan, Pierwszy List do Tesaloniczan, Drugi List do Tesaloniczan, Pierwszy List do Tymoteusza, Drugi List do Tymoteusza, List do Tytusa, List do Filomena), św. Piotra (2 listy), św. Jana (3 listy), św. Jakuba ( 1 list), oraz nieznanego autorstwa List do Hebrajczyków.

4. Apokalipsa św. Jana czasem zwaną Księgą Objawienia, w której autor roztacza obraz Chrystusa w chwale zwycięstwo dobra nad złem oraz odkupienie ludu.

  Dowiedz się więcej