klp.plChociaż nie wszystkie z trzynastu przypisywanych św. Pawłowi listów są rzeczywiście jego autorstwa, to niewątpliwie wpłynął on w sposób znaczący na rozwój refleksji teologicznej. Św. Paweł musiał być człowiekiem o niezwykłej osobowości, świadczy o tym przede wszystkim jego biografia, przekazywana przez tradycję. Paweł z Tarsu był synem Żyda i jednocześnie obywatela rzymskiego, otrzymał gruntowne wykształcenie, jako uczony rabin okazał się bezwzględnym prześladowcą chrześcijan. Jak dowiadujemy się z Dziejów Apostolskich, podczas jednej z podróży Szaweł (tak brzmiało pierwotnie jego imię) spotkał na drodze pod Damaszkiem Chrystusa, który kazał mus się ochrzcić, by ten mógł potem zostać wielkim apostołem pogan. Po nawróceniu odbył kilka podróży misyjnych, w czasie których założył kościoły chrześcijańskie na terenie Azji Mniejszej oraz Grecji.
Autentyczność jego autorstwa potwierdzono w przypadku następujących listów: 1. List do Tesaloniczan, 1. i 2. List do Koryntian, List do Galatów, List do Rzymian, List do Filemona. Pozostałe są prawdopodobnie chociaż w części dziełem jego uczniów bądź naśladowców.
Jako formy epistolarne Listy św. Pawła skierowane są do konkretnych odbiorców, w większości do wspólnot chrześcijańskich o korzeniach żydowskich, co nie jest bez znaczenia dla języka, symboliki, jakim posługuje się autor, pozostałe listy kieruje do konkretnej osoby (np. List do Tymoteusza). Właściwie każdy list jest odpowiedzią na jakieś pytanie, zagadnienie, co trzeba uwzględnić przy interpretacji. Tradycyjnie dzieli się Listy Pawłowe na trzy grupy:
1. listy główne (ewangeliczne):
- do Rzymian
- do Galatów
- pierwszy i drugi do Koryntian
- pierwszy i drugi do Tesaloniczan
2. listy więzienne (prawdopodobnie powstały w czasie pobytu Pawła w więzieniu):
- do Filipian
- do Efezjan
- do Kolosan
- do Filemona
3. listy pasterskie (to listy skierowane do jego uczniów i współpracowników):
- do Tytusa
- pierwszy i drugi do Tymoteusza
Tematem tych listów jest poza nauką o Chrystusie, jego życiu, śmierci i Zmartwychwstaniu, przede wszystkim teologia stosowana. Paweł pisze, jak żyć stosując się do nauki Chrystusa, jak go czcić i jak wypełniać prawa boskie. Mowa tu o różnych zagadnieniach, czasem z punktu widzenia współczesnego czytelnika błahych, jak np. uwagi dotyczące stroju i nakrycia głowy kobiety, ale istotnych dla ówczesnych pierwszych chrześcijan. Oczywiście główne rozważania dotyczą tak prymarnych spraw, jak życie według Ducha Świętego, co to znaczy być chrześcijaninem, czym jest Kościół, itd.
Autor: