Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl

Gloria victis - bohaterowie

Marian Tarłowski - charakterystyka
Głównym bohaterem opowiadania jest Marian Tarłowski. Był to najmłodszy z uczestników walk. Postać poznajemy z relacji kolejnych drzew. Wiemy o wątłej budowie chłopca. O tym, że miał on wyjątkowo subtelne, niemal dziewczęce rysy twarzy, a także kolor i oprawę oczu. Podkreśla się jego silne podobieństwo do siostry.

Z fizyczną słabością chłopca kontrastowała siła jego charakteru – dzielność... więcej





Znaczenie tytułu – dlaczego „gloria victis” a nie „vae victis”?

Tytuł „gloria victis” oznacza z łaciny „chwała zwyciężonym”. „Vae victis” - „biada zwyciężonym”. Powstaje pytanie – dlaczego powstańcom, mimo ich przegranej, należy się „chwała”?

Na pytanie to odpowiedzieć stara się autorka w całym cyklu. Przytaczając w poszczególnych utworach losy konkretnych postaci, uogólniając je do losu typowego powstańca z 1863 r. i podbudowując refleksją... więcej



Kompozycja i narracja noweli

Kompozycja noweli

Cały cykl zawiera utwory stanowiące różnorakie modele małych form narracyjnych. Przykładowo opowiadanie Hekuba jest wcielenie wzorca klasycznej noweli, z charakterystycznym ukształtowaniem kompozycyjnym. J. Detko określił ja nawet jako „małą powieść”. Gloria victis jest natomiast zmodyfikowaną wersją klasycznej noweli. O jej specyfice decyduje właśni swoiście ukształtowana kompozycja.

Pisarka... więcej





Mowa ezopowa

Mowa ezopowa według S. Skwarczyńskiej jest specjalnym typem przemilczenia postulującego tj. domagającego się wypełnienia, apelującego do pamięci odbiorcy i jego zdolności kojarzenia. Po powstaniu styczniowym miał miejsce zakaz mówienia i pisania o określonych sprawach. Działająca cenzura posiadała szczegółowy wykaz spraw, które nie mogły być poruszane w druku. Zaistniała więc sytuacja wymuszonego milczenia. Pisarze polscy, aby zmylić... więcej



Sposób ukazania Powstania Styczniowego w utworze

Powstanie styczniowe, traktowane jest przez Orzeszkową jako wydarzenie niezwykle ważne dla świadomości współczesnych jej ludzi. Stanowi także niezwykle istotny element biografii samej pisarki – jej mąż został zesłany na Syberię za pomoc powstańcom. Dlatego też jest tematem często pojawiającym się w utworach pisarki. Wystarczy wspomnieć chociażby o takich utworach jak: Zygmunt Ławicz i jego koledzy oraz Nad Niemnem. W... więcej



Język i patos "Glorii victis"

Ze sposobem prowadzenia narracji silnie związana jest patetyczność utworu. Ostatnie opowiadanie cyklu, w związku z bardzo silną stylizacja baśniową, napisane jest poetyckim językiem. Dotyczy to zwłaszcza opisów przyrody, co jest zresztą znamienne dla całości pisarstwa Orzeszkowej. Występują tu rozbudowane ciągi metafor, porównań, a nade wszystko animizacji i personifikacji, np.
Przestał szumieć dąb brodaty i cisza nocna zaległa polanę....
więcej





Geneza cyklu „Gloria victis”

Problematyka narodowa i patriotyczna zajmuje osobne miejsce w twórczości Orzeszkowej. „Gloria victis” to ostatni cykl nowel poświęcony tej tematyce. W jego skład weszły utwory: „Oni”, „Oficer”, Hekuba”, „Bóg wie kto”, „Gloria victis”. Dzieło pierwotnie miało nosić tytuł „1863”, ale autorka zrezygnowała z tej nazwy nieprzypadkowo. Nie zamierzała rozliczać i oceniać powstania styczniowego,... więcej