Wydarzenia historyczne i społeczne w Europie

Oświecenie to epoka współtworząca prawie cały wiek XVIII, zahaczająca również o wiek XIX. Umownie zamykają ją ważne wydarzenia historyczne z terenów Francji: rozpoczyna je koniec panowania Ludwika XIV a kończy rewolucja francuska. Jest to czas wielkiego rozwoju kultury i stopniowej kompromitacji porządku politycznego opartego na dynastiach i wojnach.

Trwa wówczas walka o hegemonię w Europie i dochodzi do wyraźnej zmiany układu sił politycznych. Rolę swoją zwiększyła Anglia, zmniejszyło się natomiast znaczenie Francji i Austrii. Zmiany te wiązały się z przekształceniem modelu sprawowania władzy – z XVII-wiecznego absolutyzmu w absolutyzm oświecony. Oznaczał on usprawnienie funkcjonowania państwa, polepszanie systemu zarządzania i administracji, porządkowanie go zgodnie z zasadą skuteczności, a nie okazywania wielkości władcy utożsamianego z państwem, jak to działo się za rządów Ludwika XIV – „Króla Słońce”.

W 1776 roku na niepodległość wybijają się Stany Zjednoczone Ameryki Północnej i ogłaszają pierwszą na świecie demokratyczną konstytucję. W 1789 roku we Francji wybucha rewolucja rozpoczęta zburzeniem Bastylii – symbolu starego porządku. Zgromadzenie Narodowe ogłasza Deklarację Praw Człowieka i Obywatela kładącej kres absolutyzmowi królewskiemu i zrównanie w prawach wszystkich stanów. Głoszone jest hasło: „Równość. Wolność. Braterstwo”.

Wielka Rewolucja Francuska jest wydarzeniem, które rozpoczęło kryzys formacji oświeceniowej. Zburzyła ona, co prawda, stary porządek, ale nie przyniosła, jak oczekiwano, rozwiązania wszelkich trudnych problemów społecznych. Co więcej, ujawniła szereg nowych, z którymi należało się zmierzyć.

  Dowiedz się więcej