Główne wątki w „Skąpcu” Moliera

Chociaż „Skąpiec” uchodzi za jedno z najbardziej prostych i ubogich w zawiłości fabuły dzieł Moliera, to możemy wyodrębnić w nim kilka interesujących wątków. Akcja utworu z pewnością nie jest jednorodna i skupiona wokół jednej tylko postaci. Warto tu zwrócić uwagę na konwencję miłości i fakt, że w skąpcu są aż trzy wątki miłosne. Sympatią darzą się Walery i Eliza oraz Kleant i Marianna, ponadto do córki Anzelma wzdycha też Harpagon. Dwie pierwsze z wymienionych par muszą ponadto ukrywać się ze swoimi prawdziwymi uczuciami i snuć intrygi, które spowodują, że zaborczy ojciec zgodzi się na ślub zakochanych. Z kolei relacja Harpagona z Marianną jest bardziej komiczna, ponieważ zaloty sześćdziesięciolatka do pięknej dziewczyny powodowane nie są uczuciem, ale interesem.

Głównym motywem fabularnym utworu jest natomiast intryga związana ze szkatułką pełną złota. Skarb, którego jak oka w głowie strzeże Harpagon zostaje jednak skradziony przez sprytnego służącego. Zrozpaczony skąpiec gotów jest posunąć się do wszystkiego, byleby odzyskać majątek. Dochodzi nawet do tego, że wyrzeka się niejako własnych dzieci i własnego szczęścia, aby ponownie wejść w posiadanie szkatułki.

Z pewnością ważnym wątkiem „Skąpca” są relacje Harpagona z dziećmi. Widzimy, że zupełnie sterroryzował córkę. Eliza nie potrafiła mu się przeciwstawić i posłusznie wykonywała jego polecenia, choć nie ukrywała swojej niechęci do ojca. Harpagon otwarcie negował Elizę. Udowodnił to, kiedy w jej obecności powiedział:

„Duża dziewczyna, nieprawdaż? Ale złe zielsko zawsze prędko rośnie”.

Z kolei Kleant wyraźnie buntuje się wobec ojca i często mówi nawet, że pragnie jego śmierci. Między bohaterami dochodzi wielokrotnie do spięć. Obydwaj przecież podkochiwali się w Mariannie.

Dość niespodziewanym i chyba najbardziej nieprawdopodobnym wątkiem „Skąpca” jest historia Walerego, Marianny oraz Anzelma. W wyniku kolejnych zdarzeń, z czasem przed czytelnikiem wyłania się tajemnica łącząca te trzy, wydawałoby się zupełnie sobie obce, postaci. W końcowych scenach utworu okazuje się bowiem, że Walery i Marianna to rodzeństwo, a Anzelm to ich ojciec. Wiele lat wcześniej, w wyniku potwornego wypadku na morzu, trójka uległa rozdzieleniu na kilkanaście lat. Zbiegiem okoliczności wszyscy spotkali się w domu Harpagona.

  Dowiedz się więcej