klp.plWątek ojca Goriot
Tytułowy bohater powieści to dawny handlarz mąką, który całe swoje życie poświęcił córkom: Delfinie i Anastazji. Dramat Goriota zaczął się, gdy córki wyszły za maż. Anastazja wybrała hrabiego de Restaud, zaś Delfina poślubiła bankiera niemieckiego pochodzenia, barona de Nucingen. Młode kobiety pragnęły awansu społecznego, w którym ojciec – handlarz zbożem był przeszkodą i powodem do wstydu w towarzystwie. Dlatego też ograniczyły kontakty z nim. Wreszcie po pięciu latach ojciec Goriot uległ namowom dzieci i wycofał się z przemysłu; w 1813 roku zamieszkał w pensjonacie na Neuve - Sainte – Genevieve. Powieść ukazuje stopniowy upadek bogatego przedsiębiorcy. Cały majątek przeznacza on na kaprysy córek. Anastazja i Delfina nie okazują jednak wdzięczności; gdy Goriot jest umierający córki zajmują się swoimi sprawami i nie mają czasu na odwiedziny u ojca. Nie biorą też udziału w przygotowaniach do pogrzebu; pojawiają się tylko na kilka chwil na cmentarzu.
Wątek Eugeniusza de Rastignac
Eugeniusz de Rastignac to pochodzący południa Francji student prawa. Liczna rodzina z trudem finansowała jego edukację, Eugeniusz zmuszony był więc do życia bardzo skromnego i mieszkania w pensjonacie pani Vauquer. Poznając Paryż, pragnął stać się częścią elity społecznej. Tematem powieści, obok historii ojca Goriot, są losy Rastignaca. Uczy się on paryskiego życia, reguł rządzących społeczeństwem. Początkowo nie umie pogodzić się z nieuczciwością i władzą pieniądza. Nieustannie toczy wewnętrzną walkę. Romans z Delfiną de Nucingen zbliża go z jej ojcem. Rastignac jest oburzony postępowaniem córek Goriota. Pielęgnuje umierającego starca i finansuje jego pogrzeb, co świadczy o tym, iż mimo obracania się w najwyższych sferach nie stracił wrażliwości. Jednak po pogrzebie podejmuje decyzję o zmierzeniu się z Paryżem; poznał już zasady życia w tym mieście i postanawia korzystać z tej wiedzy robiąc karierę.
Wątek Vautrina
Vautrin to czterdziestoletni mężczyzna mieszkający w pensjonacie pani Vauquer. W rzeczywistości jest ukrywającym się przestępcą, zbiegłym galernikiem Jakubem Collinem zwanym Ołży – Śmierć.
Vautrin to jedna z najciekawszych postaci powieści. Pozornie nie należy do głównych bohaterów, pojawia się kilkakrotnie jako mieszkaniec pensjonatu. Można by przypuszczać, iż Balzak wprowadził tego bohatera by uatrakcyjnić fabułę wątkiem sensacyjnym. Jednak znaczenie tego wątku jest znacznie większe. Vautrin obnaża zasady obowiązujące wśród elit paryskich, nazywa to miasto śmietnikiem. Balzak zestawia Jakuba Collina – galernika i przestępcę, z uczciwymi mieszkańcami stolicy. Konfrontacja okazuje się jednak korzystna dla Vautrina. Okazuje się, że „porządni obywatele” są pozbawieni zasad moralnych i ludzkich uczuć; kobiety sprzedają się by zaspokajać swoje kaprysy, mężowie wykorzystują majątki żon do podejrzanych interesów, dominuje egoizm i pogarda dla słabszych. Na tym tle Vautrin wydaje się uczciwy, a reguły obowiązujące w świecie przestępczym – donosiciel musi zginąć, lojalność obowiązuje wszystkich – okazują się jasne i mniej okrutne niż te, do których stosować się musza paryżanie.
Vautrin to także głos sumienia dla Rastignaca. Tłumaczy mu paryski świat, ukazuje brzydotę ukrytą pod pozornym pięknem. Kusi studenta obietnicą zdobycia fortuny, zmuszając go tym samym do wewnętrznej walki i zastanowienia się nad swoim życiem i moralnością.
Tadeusz Boy Żeleński, znawca i tłumacz twórczości Balzaka, uznał Vautrina za głównego bohatera powieści.
Wątek Anastazji i Delfiny
Córki Goriota rozpieszczane były od najmłodszych lat. Na ich przykładzie Balzak ukazuje typową biografię bogatej kobiety w dziewiętnastowiecznej Francji. Pozbawione konkretnych umiejętności, egoistki, skoncentrowane tylko na swoich zachciankach – tak wychowywane były młode dziewczęta z paryskiej elity. Małżeństwo było tylko kolejnym interesem mającym zapewnić im dostatek i dobra przyszłość. Normą było posiadanie kochanków. Tak właśnie żyją obie córki Goriota. Wciąż oczekują od ojca pieniędzy, finansowania ich kosztownych strojów i zabaw. Są jednak kobietami nieszczęśliwymi. Nie zaznając miłości w małżeństwie, szukają jej u kochanków. Ci zaś są młodymi, bezwzględnymi mężczyznami, którzy w znajomości z kobietami z dobrych domów widzą szansę na wielką karierę. Anastazja i Delfina w finale powieści okazują się nieczułe; nie mają czasu by zając się umierającym ojcem lub choćby odwiedzić go. Nie zgadzają się także na pokrycie kosztów pogrzebu.
Jednak ich sytuacja także jest dramatyczna; jako kobiety są pozbawione możliwości decydowania o własnym majątku, nie mogą też oczywiście zarabiać. Stają się całkowicie uzależnione od mężów.
Autor: