Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Apokalipsa to księga prorocka Nowego Testamentu. Stanowi ona najbardziej tajemniczą z ksiąg drugiej części Biblii, św. Hieronim mawiał, że
„każde słowo „Apokalipsy” zawiera tajemnicę”.
W Starym Testamencie znajduje się kilka podobnych opisów u Ezechiela, Izajasza i Daniela. Tradycyjnie autorstwo tej księgi przypisywane jest świętemu Janowi, ale najprawdopodobniej dzieło to spisał jakiś jego uczeń. Apokalipsa powstała na początku II wieku n.e. na terenie Azji Mniejszej. To właśnie chrześcijanie z tego terenu byli jej bezpośrednimi adresatami (Ap 1, 11). Jednak stanowczo trzeba zaznaczyć, że jest to dzieło o charakterze uniwersalnym.

Nazwa księgi pochodzi od greckiego słowa apokalypsis, co znaczy odkryć, odsłonić to, co ukryte, dlatego w języku polskim używamy terminu objawienie.

Apokalipsa jako gatunek biblijny jest wypowiedzią opisującą tajemnice czasów ostatecznych oraz objaśniającą sens dziejów. Kolejne wizje św. Jana przedstawiają: Boga zasiadającego na tronie oraz jego czcicieli (dwudziestu czterech Starców i cztery Zwierzęta), Baranka otwierającego „księgę zapisaną wewnątrz i na odwrocie, zapieczętowaną na siedem pieczęci”,
siedem trąb, Niewiastę, która porodziła Syna, Smoka przekazującego władze bluźnierczej Bestii, której służyła inna Bestia o tajemniczym imieniu 666. Po czym następuje wizja Baranka triumfującego na górze Syjon, a z nim 144 000 „nienagannych”, dalej wizja żniwa i winobrania, otwarcia świątyni Przybytku Świadectwa i siedem plag, spadających na ludzkość. Następnie pojawiają się obrazy upadku i zagłady Wielkiego Babilonu, ostatecznej walki Słowa Boga z Bestią, tysiącletniego królestwa, Sądu Ostatecznego i Miasta Bożego - Nowego Jeruzalem. Księga kończy się zapowiedzią niedalekiego powtórnym przyjściu Jezusa:

Mówi Ten, który o tym świadczy: „Zaiste, przyjdę niebawem”. Amen. Przyjdź, Panie Jezu!


Konstrukcja tej księgi opiera się na ukazaniu serii symboli, co sprawia, że jest to niezwykle trudny utwór do interpretacji. W jednym ze swych listów św. Piotr pisze:

To przede wszystkim miejcie na uwadze, że żadne proroctwo Pisma nie jest dla prywatnego wyjaśnienia. Nie z woli bowiem ludzkiej zostało kiedyś przyniesione proroctwo, ale kierowani Duchem Świętym mówili Boga święci ludzie. (2P 1,20-21)


Te słowa sugerują, że człowiek sam nie jest w stanie zrozumieć słów proroctwa, jednocześnie jednak św. Jan namawia do czytania jego księgi, mówi, że to księga, którą trzeba czytać już, teraz. Zdaje się, że Apokalipsa oddziałuje na czytelnika w jakiś inny, nie zrozumiały sposób, za pośrednictwem niezwykłych obrazów.

Dla literaturoznawców chyba nie najważniejszy okazuje się właściwy sens Apokalipsy, ale jej artystyczne przetworzenia i interpretacje oraz funkcjonowanie symboli w niej zawartych. Doi najważniejszych symboli o proweniencjach apokaliptycznych należą:

ALFA I OMEGA – symbol Chrystusa. Skrót drogi człowieka od Edenu do Sądu Ostatecznego.

BABILON – symbol zła, nierządu i rozpusty (przeciwstawiony Nowemu Jeruzalem).

BARANEK – symbol Chrystusa, przypominający, o tym, że został on złożony w ofierze. Baranek apokaliptyczny ma siedem oczu.

BESTIA – oznaczona symbolem 666, przypomina trochę leoparda, niedźwiedzia i lwa. Staje do walki zamiast Smoka.

CZTERECH JEŹDŹCÓW – Chrystus zwycięzca na koniu białym, Wojna na rydzym, Głód na karym, a Śmierć na bladym.

CZTERY ZWIERZĘTA – skrzydlate stworzenia oznaczające kolejnych ewangelistów.

GWIAZDA PIOŁUN – spada z nieba na dźwięk trąby trzeciego anioła, by zatruć wszystkie wody.

KLUCZ DAWIDA – symbol władzy. W interpretacji alegorycznej – krzyż.

KOBIETA ODZIANA W SŁOŃCE – stoi na księżycu, a wokół głowy ma wieniec z gwiazd dwunastu. To symbol Matki Boskiej albo triumfującego Kościoła.

NOWE JERUZALEM – miasto przeznaczone dla zbawionych, stępuje z nieba, posiada dwanaście bram, po trzy na każdą stronę świata.

SIEDEM – to najważniejsza z cyfr Apokalipsy, mamy tam siedem duchów, siedem pieczęci, siedem trąb, siedmiu aniołów, siedem lamp ognistych. Ta cyfra dotyczy wszystkiego, co boskie, święte, dostępne dla wybranych.

SMOK – siedmiogłowy, ziejący ogniem, jest utożsamiany z wężem-szatanem.

Istnieją interpretacje Apokalipsy odrzucającej jej uniwersalny charakter, stoją więc one w opozycji do interpretacji Kościoła. Wyróżniamy trzy takie interpretacje:

1. preterysyczna – uważa, że proroctwo to odnosi się do czasów zmagań Żydów z imperium rzymskim (I w. n.e). W tej interpretacji Bestia i Wielki Babilon to właśnie starożytny Rzym.
2. historyczna – odnosi to proroctwo do zdarzeń współczesnych; Bestia i Wielki Babilon są utożsamiane z szeregiem państw, organizacji i kościołów.
3. futurystyczna – odcina się od odnoszenia proroctwa do współczesności i twierdzi, ze jest to przepowiednia zdarzeń przyszłych, dotyczących końca świata.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Księga Hioba - streszczenie szczegółowe
2  Przypowieść o siewcy (Mt 13,1-8) – streszczenie, interpretacja
3  Księga Koheleta