Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Hamlet – duński królewicz, któremu stryj zamordował ojca, ożenił się z jego matką, a następnie przejął władzę w państwie. Za namową ducha ojca Hamlet zaczyna poszukiwać prawdy o śmierci swego ojca, a dawnego króla. Już wcześniej, przed spotkaniem ducha, podejrzewał spisek stryja. Jego przygnębienie po stracie ojca i tronu (Hamlet miał do tronu większe prawa niż stryj) pogłębia poczucie niesprawiedliwości i wielki zawód z powodu poczynań matki, królowej Gertudy. Hamlet zarzuca matce zbyt szybkie zamążpójście i zdradę.

Hamlet jest bohaterem wrażliwym. Zdaje sobie sprawę z konieczności dokonania zemsty, ale rozterki wewnętrzne rozciągają w czasie jego działania. Królewicz ma wątpliwości. Jego życie komplikuje stryj, Klaudiusz, który odczuwa zagrożenie obecnością Hamleta i zamierza wysłać młodego bratanka do Anglii. Hamlet zaczyna udawać obłęd. Dla dworzan jego słowa są niezrozumiałe, jego porywczość i nagłe wyciszanie się są symptomem choroby. Królowa i król próbują odszukać przyczyny złego stanu Hamleta. Szukają ich w niespełnionej miłości Hamleta do Ofelii, w wielkiej rozpaczy po stracie ojca, w niezrozumieniu matki. Hamlet daje wreszcie królowi do zrozumienia, że wie o zbrodni bratobójstwa. Służy temu przedstawienie teatralne. Po przypadkowym morderstwie Poloniusza Hamlet wyjeżdża do Anglii, lecz jeszcze w drodze zawraca. Dowiaduje się o śmierci ukochanej Ofelii. Ginie w pojedynku z Laertesem. Jego los znów wplątany jest w intrygę Klaudiusza, ale przypadek sprawia, ze ginie cała królewska rodzina i Laertes.

Ofelia – córka Poloniusza, ukochana Hamleta. Jest młodziutka, niewinna, wszyscy doceniają jej piękno i dobroć. Przyjmuje zaloty Hamleta i od początku odwzajemnia jego uczucie. Słucha jednak posłusznie rad starszego brata, Laertesa, oraz ojca, Poloniusza, aby uważać na delikatność cnoty, nie poddawać się namiętności, uważać na obowiązki królewicza i zwodniczość męskich umizgów. W swojej dziewczęcej naiwności Ofelia pokazuje miłosne listy ojcu, który z kolei donosi królowi o miłości obojga młodych. Ofelia nie rozumie późniejszej przemiany Hamleta: zmiany tonu jego rozmów z dziewczyną, zaprzeczania uczucia do niej. Ofelia zaczyna wierzyć ojcu, że Hamlet jest obłąkany. Modli się do Boga o przywrócenie zdrowia jej ukochanemu. Czuje się bardzo dotknięta i skrzywdzona słowami odmienionego Hamleta. Za nakazem rodzica Ofelia przestaje przyjmować listy i odwiedziny królewicza.

Po śmierci Poloniusza dziewczyna popada w obłęd. Rozczochrana i nieświadoma rzeczywistości chodzi po zamku, rozdaje wszystkim kwiatki, śpiewa piosenki o śmierci ukochanego, a także – jak się zdaje – o ojcu. Ofelia tonie w rzece pod zamkiem. Najprawdopodobniej popełniła samobójstwo, bo wiemy z relacji królowej, że kiedy wpadła do wody, nie ratowała się, spokojnie i ze śpiewem zanurzyła się w głębinie rzeki. Rozmawiają o Ofelii także grabarze, kopiąc jej grób. Uważają, że gdyby nie była szlachcianką, nie miałaby chrześcijańskiego pogrzebu.

Ofelia charakterystyka


Ofelia jest piękną córką Poloniusza, pierwszego po królu dostojnika w Danii. Jest znacznie młodsza od księcia Hamleta. Poloniusz, kiedy zwraca uwagę na niedoświadczenie dziewczyny wobec doświadczonego Hamleta, mówi też:
Masz myśleć, żeś dziecko.
Jest szlachcianką z najwyższej warstwy społecznej w Danii.

Ofelia jest postacią tragiczną. Jej uczucia, postępowanie, myślenie – są rozdarte pomiędzy posłuszeństwo ojcu a miłość do Hamleta. Dziewczyna pierwsza zrywa z Hamletem – nie przyjmuje jego listów i wizyt pod wpływem rozmowy z ojcem i bratem, Laertesem. Dopiero później zostaje dotkliwie odtrącona przez Hamleta. Ofelia zostaje wmanipulowana w intrygę króla i Poloniusza. Okłamuje ukochanego, że nikt nie podsłuchuje spotkania obojga, tymczasem za kotarą kryją się Klaudiusz i ojciec dziewczyny.

Jednak Ofelia nie jest w pełni świadoma, co się naprawdę dzieje wokół niej. Dziewczyna jest przekonana o chorobie Hamleta; naprawdę uważa, że ukochany stracił rozum. Ofelia szczerze przecież modli się o zdrowie dla Hamleta. Widok przemienionego księcia rozdziera jej serce bólem, strachem, a także poczuciem winy. Poloniusz dopatruje się przyczyny choroby Hamleta w niespełnionej miłości do Ofelii. Taki sąd daje Ofelii do zrozumienia, że jej zerwanie z Hamletem wprawiło księcia w stan obłędu. Ofelia myśli, że to przez nią Hamlet zwariował.

Kwestią sporną dla szekspirologów jest od zawsze interpretacja erotycznych aluzji Hamleta wobec Ofelii podczas przedstawienia. Niektórzy twierdzą, że poza sceną miał miejsce romans obojga, że Ofelia nie jest czysta, dlatego Hamlet pozwala sobie na takie brutalne żarty. Jeśli by rzeczywiście Ofelia była nie tylko obiektem dworskich zalotów Hamleta, ale też jego kochanką, uzasadnione pod względem psychologicznym byłoby nerwowe załamanie Ofelii.

Bohaterka popada w obłęd. Jest kompletnie zrozpaczona i nie panuje nad sobą. Zamyka się w swoim świecie kwiatków i śpiewu. Teksty jej piosenek są również bardzo wymowne i można je różnie interpretować. W jednej ze zwrotek biedna dziewczyna stwierdza:
Fałszywy to sługa, który uwiódł córkę swego pana.
Ofelia jest nieodwracalnie skrzywdzona. Czuje żal do świata, żal do Hamleta, do ojca, do samej siebie wreszcie. Ofelia jest drugą, po Hamlecie, młodą postacią, która w jednej chwili traci dosłownie wszystko, całe oparcie jej życia. Wrażliwa, delikatna i naiwna konstrukcja rozlatuje się. Ofelia topi się w rzece, nie wiadomo, czy świadoma śmierci, czy też zupełnie nie.

Klaudiusz – stryj Hamleta, morderca starego Hamleta-króla. Pojął za żonę Gertrudę, wdowę po bracie. Dzięki temu został królem Danii. Jego rządy są pełne dyplomatycznych spisków. Klaudiusz czuje zagrożenie obecnością bratanka w Danii i próbuje go unieszkodliwić. Perswaduje matce Hamleta, że jej syn jest obłąkany, że potrzebuje wyjazdu do Anglii. Wobec Hamleta jest dwulicowy, udaje uprzejmość, ojcowskie uczucia, zainteresowanie bratankiem. Knuje wraz z Poloniuszem, którego wysyła na podsłuchy.

Klaudiusz jest władcą skorym do przyjmowania donosów. Gromadzi wokół siebie wiernych poddanych, aby mieć wsparcie w spiskach, zwłaszcza przeciw Hamletowi. Król namawia Laertesa do oszukiwanego pojedynku z zatrutą szpadą i winem. Klaudiusz jako władca nie przebiera w środkach. Mimo że podczas intymnej modlitwy miał wyrzuty sumienia, zdawał sobie sprawę z grzechu, jaki popełnił wobec brata, teraz dalej działa perfidnie i bezwzględnie. Nie rozważa konsekwencji swoich czynów. Nie kieruje się ideałami sprawiedliwego, praworządnego władcy. Umiera od zatrutego floretu z ręki Hamleta, zaraz po wyjawieniu prawdy o jego poczynaniach przez Laertesa.

Horacy – przyjaciel Hamleta. Jedyny człowiek, towarzyszący Hamletowi w każdej chwili, nawet w rozterkach, szałach, przygnębieniu królewicza. Horacy jest wierny Hamletowi, nie snuje domysłów nad przemianą głównego bohatera, nie spiskuje z nikim. Wypowiedzi Horacego są krótkie, rzeczowe, zawsze dają jasny ogląd sytuacji i trzeźwe sądy. Horacy często pełni rolę jakby dobrego ducha, strzegącego Hamleta. Spełnia też w tym królewski nakaz opieki nad młodym królewiczem.

Horacy służy Hamletowi radą. Tytułowy bohater nikogo nie darzy takim szacunkiem, jak swego przyjaciela. Tylko z nim rozmawia w sposób zwyczajny, dzieli się swymi pytaniami, rozterkami, kłopotami – i wyraża się jasno, bez dwuznacznych sformułowań, których używa wobec reszty postaci. Z Horacym Hamlet jest szczery, bo wie o szczerości i prawości serca Horacego. W końcowej scenie śmierci Hamleta, Horacy chce odebrać sobie życie jak rzymianin. Hamlet powstrzymuje go, prosząc, aby Horacy rozgłosił światu historię duńskiego królewicza.

Poloniusz - szambelan królewski. Ojciec Laertesa i Ofelii. Człowiek napuszony, przesadnie dbający o formę, a zwłaszcza o formę językową. Używa wyszukanego, ozdobnego języka. Zwraca na to uwagę Hamlet, który lubi potyczki słowne i wyłapywanie dwuznaczności wyrażeń Poloniusza, co demaskuje dwulicowość tej postaci. Nawet królowa gani Poloniusza za zbytnie chwalenie się kunsztem retorycznym, a mało treściwe wypowiedzi.

Poloniusz jest nadgorliwy w służbie Klaudiuszowi. Jego ulubionym sposobem pełnienia obowiązków jest podsłuchiwanie z ukrycia i donoszenie królowi. Te same metody stosuje w wychowywaniu swoich dzieci. Uczy córkę pełnego posłuszeństwa i rości sobie prawo do czytania nawet jej prywatnej korespondencji. Wobec syna jest podejrzliwy i wysyła za Laertesem do Francji szpiega, który ma rozpuścić plotki o lenistwie, pijaństwie, pociągu do dziewcząt – po to, aby poznać przyjaciół Laertesa i dowiedzieć się o prawdziwych poczynaniach syna. W chełpieniu się ozdobnikami językowymi i swoim służalstwie Poloniusz jest postacią wprowadzającą elementy komiczne w tragedii Szekspira. Ginie przez przypadek, raniony mieczem przez Hamleta, który odkrył, że ktoś podsłuchuje jego rozmowę z matką, Gertrudą.

Laertes – syn Poloniusza. Młody szlachcic wyjeżdża na początku tragedii do Francji. W Danii odwiedzał tylko rodzinę, był na pogrzebie starego Hamleta i na ślubie Klaudiusza i Gertrudy. Słynie z męstwa, odwagi, zdolności szermierskich. Dba o dobre wychowanie siostry, pragnie dla niej szczęścia i radości. Poleca Ofelii, by uważała na zaloty Hamleta, gdyż jeśli nie jest to prawdziwa miłość, Ofelia może bardzo cierpieć, a nawet nadwerężyć swoją cześć jako kobiety. Jest więc opiekuńczym bratem.

Kiedy Laertes dowiaduje się o śmierci ojca, wpada w szał zemsty. Wraca do Danii, rozbija straże zamku i wdziera się do komnaty króla Klaudiusza, myśląc, że król jest winien śmierci Poloniusza. Laertes łatwo ulega manipulacji Klaudiusza i kieruje całą swoją zemstę przeciw Hamletowi – zwłaszcza po tym, jak widzi obłąkaną Ofelię, skrzywdzoną również przez Hamleta. Laertes ginie w pojedynku z głównym bohaterem. Przed śmiercią młodzi wybaczają sobie i Laertes odchodzi w przyjaźni z Hamletem.

Gildenstern (Guildenstern), Rozenkranc (Rosencrantz) – dawni koledzy uniwersyteccy Hamleta. Dwulicowi wobec Hamleta wspólnicy Klaudiusza. Przybywają do Danii z rozkazu królewskiego, aby wykryć przyczyny przemiany Hamleta. Bohater udaje przed nimi obłąkanie. Oni zaś nie rozumieją zupełnie dwuznacznych słów Hamleta, jego komentarzy do ich zachowania. Rosencrantz i Guildenstern ślepo wykonują nakazy króla. Badają Hamleta i donoszą na niego. Hamlet demaskuje ich postawy, porównując siebie do fletu, a obu kolegów do nie umiejących grać na instrumencie laików.

Duch ojca – to stary król Hamlet, podstępnie zabity przez własnego brata. Domaga się odkrycia prawdy nawet po własnej śmierci. Nawiedza mury zamku, ale przemawia na osobności tylko do syna. Duch żąda pomsty za śmierć dawnego Hamleta-króla przez wlanie do ucha trucizny, kiedy spał w ogrodzie. Ukazuje się Hamletowi dwukrotnie: raz na murach podczas straży nocnej, potem tylko trzykrotnie się odzywa przy składaniu przysięgi milczenia przez strażników, a następnie w komnacie królowej. Gertruda jednak nie widzi zjawy męża. Wcześniej duch prosi Hamleta, aby zemsta nie dotyczyła Gertrudy, aby syn nie żywił nienawiści do matki, gdyż tę duch zostawia miłosierdziu Boga.

Gertruda – matka Hamleta, żona starego króla-Hamleta, a potem jego brata, Klaudiusza. Oddaje się namowom Klaudiusza, jest łatwowierna, łatwo ulega manipulacji brata męża. Nie wiadomo, czy wiedziała o otruciu Hamleta i bratobójstwie. Zdaje się, że Hamlet pochopnie ją osądza, gdyż w chwili szczerości – podczas rozmowy z synem i w krótkich kwestiach, wyrażających jej myśli – Gertruda obwinia się tylko za zamążpójście i skrzywdzenie młodego, wrażliwego Hamleta. Ostatecznie królowa traci zaufanie syna. Nie rozumie jego przemiany, jego rozterek, ani zarzutów Hamleta wobec niej. Gertruda ginie po wypiciu zatrutego wina, przeznaczonego dla Hamleta na pojedynku.

Fortynbras – syn starego króla Norwegii o tym samym imieniu (Fortynbras), zabitego przez starego króla Danii, Hamleta. Jego imię oznacza „człowieka o silnym ramieniu”. Fortynbras chce pomścić śmierć ojca i najechać z wojskiem na Danię. Stary Fortynbras poległ w walce ze starym Hamletem, przez co Norwegia utraciła część ziem. Młody królewicz zostaje jednak powstrzymany przez rządzącego w Norwegii stryja, układającego się z Klaudiuszem. Po śmierci królewskiej rodziny w Danii rości sobie prawo do duńskiego tronu, ale Fortynbras jest pozytywnie ustosunkowany wobec Hamleta. Odznacza się honorem i szacunkiem dla innych. Jego celem jest stworzenie bezpiecznego, pokojowo nastawionego wobec innych państwa.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Hamlet - streszczenie szczegółowe
2  Analiza IV monologu Hamleta (Być albo nie być – oto jest pytanie)
3  Analiza i interpretacja sceny na cmentarzu