W większych miastach na podobieństwo rzemieślniczych cechów powstawały związki (korporacje) mistrzów i uczniów, które dały początek szkołom wyższym, które nazywano początkowo studium generale, a potem universitas. Uniwersytety posiadały pewnego rodzaju autonomię, np. wyłączne prawo nadawania stopni naukowych i nauczania w całym świecie chrześcijańskim. Dysponowały także niezależnością prawną od władz miejskich. W XII-XIII wieku powstała większość najsławniejszych uniwersytetów europejskich:
- Uniwersytet Boloński
- Uniwersytet Paryski
- Uniwersytet Oksfordzki
- Uniwersytet w Cambridge
- Uniwersytet Padewski
W XIV wieku:
- Uniwersytet w Rzymie (1303)
- Uniwersytet we Florencji (1321)
- Uniwersytet w Pizie (1343)
- Uniwersytet w Pradze (Uniwersytet Karola)
- Uniwersytet w Krakowie (Uniwersytet Jagielloński) (1364)
Aby móc studiować wybraną przez siebie naukę, należało najpierw studiować przez trzy lata artes liberales (sztuki wyzwolone), czyli nauki przeznaczone tylko dla ludzi wolnych (a nie niewolników). Artes liberales tworzyły nauki stanowiące trivium i quatrivium – gramatyka, retoryka, logika, arytmetyka, muzyka, astronomia, geometria.
Na uniwersytetach istniały cztery wydziały – sztuk wyzwolonych (czyli artes liberales), teologii, medycyny oraz prawa.
Wiek XIII jest okresem wielkiego rozkwitu i szczytem kultury Średniowiecznej. Okres ten nazywany jest czasem tzw. protorenesansem. W tym czasie odkryte zostają pisma Arystotelesa oraz dzieła filozofów arabskich oraz żydowskich. Uniwersytety powstają ze szkół przykatedralnych. Pierwszy uniwersytet powstał ok. 1200 roku w Bolonii – wykładano na nim tylko prawo. Jako drugi założono uniwersytet w Paryżu, gdzie wykładano tylko filozofię i teologię. Jako trzeci powstał uniwersytet oxfordzki. Od XIII wieku na uniwersytetach zaczęło się koncentrować życie kulturowe i społeczne.
strona: - 1 - - 2 -