Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl

Cechy charakterystyczne literatury średniowiecznej (dwujęzyczność, dydaktyzm, alegoryczność i in.)

Dwujęzyczność, uniwersalizm

W Średniowieczu do najlepiej wykształconej warstwy społecznej należało duchowieństwo. Stąd też to duchowni tworzyli kulturę i wpływali na jej kształt. Dlatego większość dzieł tworzona była po łacinie (która była oficjalnym językiem liturgii kościelnej), co pomagało w ich odbiorze we wszystkich krajach. Z czasem zaczęły się kształtować języki narodowe. Dorobek literacki Średniowiecza był więc... więcej





Eposy i romanse rycerskie, chanson de geste

Kultura rycerska, która zaczęła się kształtować w epoce wieków średnich, stworzyła nowe formy życia towarzyskiego. Ludność chętnie zaczęła chodzić na zamki, by tam słuchać opowieści o wielkich bitwach i odważnych rycerzach. Na zamkach można było spotkać wędrowne trupy aktorów i bardów (w Niemczech zwani meistersingerami lub minnesingerami, we Francji trubadurami lub truwerami, na Litwie wajdelotami, w Skandynawii – skaldami,... więcej



Hagiografia

Hagiografia jest to nurt literatury średniowiecznej, który zajmował się opisem żywotów świętych. Nazwa pochodzi od greckich słów hagios graphein (pisanie o świętych). Utwory o zabarwieniu hagiograficznym pisano w celach parenetycznych, dydaktycznych.
LITERATURA PARENETYCZNA (z gr. parenesis - zachęta, nakłanianie do czegoś) literatura kształtująca i propagująca wzory postępowania związane z odgrywaniem określonych...
więcej





Wizerunki śmierci - dance macabre (taniec śmierci) i inne

Człowiek epoki Średniowiecza traktował śmierć jako naturalny etap w życiu każdego stworzenia, również człowieka. Był oswojony z umieraniem, bowiem śmierć towarzyszyła każdemu od najmłodszych lat – na oczach wszystkich umierali członkowie rodzin, na ulicach umierali biedacy i żebracy. Pamiętajmy, że w Średniowieczu przeszły przez Europę wielkie zarazy, które z jednej strony znieczuliły ludzi na widoki agonii, a z drugiej strony... więcej



Kroniki

Dzieła historyczne, kronikarskie, były doskonałym sposobem nauki wzorców osobowych. Historia była bowiem uważana za zbiór wzorców godnych naśladowania, stale aktualnych. W historii ważne były nie tyle zmiany i procesy, co postawy, dokonania, gesty, charaktery.

Najważniejsze polskie kroniki to:

Kronika Galla Anonima
Gall Anonim przybył do Polski ok. XII wieku, najprawdopodobniej z terenów Francji (stąd wzięło się jego imię... więcej



Teatr i dramat średniowieczny

Dramat był najwolniej rozwijającą się dziedziną średniowiecznego piśmiennictwa. Genezy średniowiecznego dramatu należy dopatrywać się we wpisanych w rok kościelny obrzędach liturgicznych, które były teatralizowane. Do najważniejszych należy zaliczyć procesję Niedzieli Palmowej, nawiedzenie grobu Chrystusa i inne związane w Wielkim Tygodniem oraz „jasła” – obrazy stajenki betlejemskiej, wzbogacane śpiewem i grą... więcej





Gatunki literatury średniowiecznej

GATUNKI EPICKIE:

Epos rycerski – podgatunek eposu, rozwijający się w Średniowieczu, opowiadający o czynach walecznych rycerzy.

Romans rycerski – rozbudowany utwór narracyjny, o fabule zwykle jednowątkowej, obfitujący w zawikłane sytuacje, intrygi, nieprawdopodobne zdarzenia i zbiegi okoliczności, mające najczęściej charakter awanturniczo-erotyczny.

Chanson de geste – pieśń o czynach. Gatunek ten... więcej



Wiersz zdaniowo-rymowy

Wyróżniki artystyczne wiersza średniowiecznego kształtowały się długo. Z czasem wykształcił się tzw. wiersz zdaniowo-rymowy, który uznaje się za najbardziej charakterystyczny dla epoki. Opiera się on na zgodności rozczłonkowania zdaniowego i wersowego – jednemu wersowi odpowiada jedno zdanie bądź jego część. Co za tym idzie, niedopuszczalne są w tej odmianie wiersza przerzutnie. W wierszu tym występują, choć nieregularnie,... więcej