Motywy literackie w „Chłopach”

Motyw ojca w „Chłopach”

W powieści Reymonta „Chłopi” Maciej Boryna jest postacią, która najpełniej przedstawia wizerunek ojca. Jest on głową chłopskiego rodu Borynów. O jego autorytecie decyduje przede wszystkim stan posiadania. Jako najbogatszy gospodarz we wsi cieszy się szacunkiem wspólnoty wiejskiej. Potrafi dobrze zarządzać swoim majątkiem.

Maciej Boryna ma czworo dzieci. W jego domu mieszka dorastająca córka, Józka i dorosły syn, Antek z żoną i dwójką małych dzieci. Córka, Magda wyszła za mąż za kowala i żyje w jego gospodarstwie. Syn Grzela jest w wojsku.

Boryna pełni w swoim domu rolę nadrzędną. Od jego decyzji zależy wszystko. Jest ojcem surowym i wymagającym. Wszyscy domownicy pracują w jego gospodarstwie. W zamian za to mają porządny dom, są odziani i nie chodzą głodni. Boryna wymaga od nich porządnej pracy w gospodarstwie. Zaniedbanie pracy w polu lub zagrodzie jest poważnym uchybieniem. Wszystko odbywa się pod jego okiem. Pieniądze dzieciom daje niechętnie. Uważa, że najlepiej sam zdecyduje co trzeba im kupić. Ma prawo nagradzać je i karać.



Taki stan rzeczy nie odpowiada jego synowi, Antkowi. Buntuje się on przeciwko władzy ojcowskiej. Chce żyć samodzielnie ale nie ma własnej ziemi. Jest rozgoryczony taką sytuacją, co bywa przyczyną konfliktów z ojcem. Decyzja Macieja o ożenku z Jagną i zapisaniu jej 6 morgów ziemi wywołuje awanturę rodzinną. W wyniku tej awantury Maciej wyrzuca z domu syna z synową. Antek musi pogodzić się z decyzją ojca. Jest zresztą, zbyt dumny na to, żeby przepraszać go.

Zupełnym zaprzeczeniem Macieja Boryny jest ojciec Hanki, stary Bylica. Jest on na tyle biedny, że nie ma nawet ochoty narzucać swoim dzieciom jakichś warunków. Pojednanie Antka z ojcem następuje dopiero w momencie, gdy stary Boryna zostaje ranny w trakcie walki o las. Wtedy nagle ujawniają się uczucia rodzinne.

Motyw samotności w gromadzie w „Chłopach”

Bohaterowie powieści Władysława Reymonta „Chłopi” żyją w zwartej grupie, która tworzy wiejską wspólnotę. Jednak każdy z bohaterów ma własne, osobiste problemy dzielące go od innych. Najmniej takich problemów ma chyba Józka. Jest to dorastająca dziewczyna, która odczuwa głęboką więź z rodziną, z dziewczętami i kobietami, z którymi pracuje w polu czy spotyka się na wieczornicach, a nawet z Witkiem, sierotą służącym u Borynów jako parobek. Józka jest jednak jeszcze dziecinna.



Najbardziej samotną bohaterką w powieści jest Jagna. Jej odmienność, własny świat, który wokół siebie tworzy, powodują, że społeczność wiejska patrzy na nią niechętnym okiem. Jej romanse mające ubarwić nudne, pozbawione sensu życie na wsi wywołują w końcu skandal i społeczność wiejska postanawia upokorzyć dziewczynę, w brutalny sposób wyrzucając ją ze swojej gromady.

Maciej Boryna również czuje się samotny. Żaden z gospodarzy nie ma takich problemów jak on. Zgromadził duży majątek i musi to utrzymać w swoich rękach. Nie może wszystkiego osobiście dopatrzeć. Na dodatek, czuje się osaczony przez dzieci, które próbują wyłudzić od niego ziemię i rozdzielić ją między siebie. Najlepiej rozumie go chyba Dominikowa, gdyż jej sytuacja jest podobna.

Są w Lipcach też osoby, którym samotność nie przeszkadza. Taki jest Mateusz. Opuszcza wieś, by gdzieś pracować jako cieśla; po jakimś czasie wraca do Lipiec, gdzie znajduje sobie inną robotę. Nie ma nic ale siebie może utrzymać. O przyszłości na razie nie myśli.

Żebraczka Agata jest stara i nie zastanawia się nad swoją samotnością. Zabiega tylko o to, żeby jej śmierć była godna.

Antek Boryna skonfliktowany z ojcem też czuje się samotny. Żona, Hanka nie może zrozumieć jego problemu związanego z uzależnieniem materialnym od ojca, ponieważ jest kobietą. W efekcie
Hanka przeżywa samotność w małżeństwie, zdradzana przez męża i obarczona obowiązkami matki. Dalszy rozwój wypadków zmusza ją do wzięcia na siebie odpowiedzialności za rodzinę i gospodarstwo pozostawione przez teścia. Jej mąż, jako człowiek, którego czeka więzienie nie może być już dla niej żadnym oparciem. Ma jednak to szczęście, że pozostaje w dobrej sytuacji materialnej.




Na koniec można by jeszcze wymienić Jasia, który w pewnym momencie wątpi w swoje powołanie kapłańskie wymuszane, w gruncie rzeczy przez matkę, która w ten sposób chce realizować własne ambicje. Jaś jednak szybko wycofuje się z tych wątpliwości i wyraża skruchę.



strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 - 

  Dowiedz się więcej