klp.plMotyw samotności
Mieszkańcy Oranu zostają odcięci od świata, pozbawieni często szans na kontakt z najbliższymi. Samotność jest więc stanem narzuconym, niezależnym od nich.
Samotność dotyka Ramberta, dziennikarza, który przybył do miasta tylko na chwilę, ale po wybuchu epidemii zostaje w nim przymusowo zatrzymany. Rambert długo nie godzi się z izolacją, z rozdzieleniem z ukochaną i opuszczeniem rodzinnego Paryża. Samotność dotyka również doktora Rieux, też pozbawionego kontaktu z żoną. Mężczyźni podchodzą jednak różnie do stanu osamotnienia. Rieux, w przeciwieństwie do Ramberta, przyjmuje swój los ze spokojem. Dotkliwą samotność w pewien sposób zagłusza pracą bez wytchnienia.
Mieszkańcy Oranu niezależnie od indywidualnie odczuwanej samotności, zaczynają zacieśniać lokalne więzi. Absurd choroby staje się elementem integrującym, nawet jeśli jest to tylko wspólnota w niewoli i cierpieniu.
Motyw lekarza
Głównym bohaterem Dżumy jest doktor Rieux. Został przedstawiony jako postać niezłomna, uczciwa i odważna. Trzyma się swoich zasad i nie traci z horyzontu obranego celu. „Najważniejsze to dobrze wykonywać swój zawód” – uważał Rieux i tej myśli był wierny. Lekarz w Dżumie zachowuje empatię i człowieczeństwo, pomimo ciężkich doświadczeń:
„(…) zrozumiałem wtedy, że nie będę mógł się do tego przyzwyczaić. Byłem wówczas młody i zdawało mi się, że moja niechęć godzi w porządek świata. Potem stałem się bardziej skromny. Po prostu nie jestem wciąż przyzwyczajony do widoku śmierci”.
Rieux realizuje ideał lekarza z powołania. Bez wahania leczy najbiedniejszych mieszkańców, często za darmo. Poczucie odpowiedzialności za chorych i umierających nie mija nawet w warunkach epidemii i masowych zgonów.
„Nie wiem, co mnie czeka i co nastąpi po tym wszystkim. Na razie są chorzy i trzeba ich leczyć. Potem oni zastanowią się i ja także. Ale najpilniejszą sprawą jest ich leczyć. Bronię ich, jak mogę, oto wszystko”.
Lekarz przedstawiony jest także jako postać czynu. Rieux niechętnie podchodzi do pomysłu biernego akceptowania „Boskiego wyroku”, o którym opowiadał ojciec Paneloux.
Motyw buntu
W Dżumie bohaterowie buntują się przeciw epidemicznej rzeczywistości. Nie godzą się na życie w strachu, z dala od najbliższych. Aktywny bunt jest jedynym sposobem na ocalenie swojej psychiki, jest sprzeciwem wobec obojętności na ludzki ból i śmierć.
Doktor Rieux wraz z Tarrou poświęcają się, aby stawić czoła dżumie. Traktują ją jako zło, wobec którego nie wolno pozostać biernym. Tarrou powołuje formację obywatelską wspierającą działania sanitarne, a Rieux niestrudzenie leczy ludzi i szuka sposobów na powstrzymanie zarazy. Buntowniczej postawie tragizmu dodaje fakt, że bohaterowie doskonale przeczuwają, że wirusa dżumy nie można unicestwić. Ich bunt wynika z głęboko filozoficznego przekonania, że walka o pojedyncze, ludzkie życie sama w sobie jest słuszna. Bez względu na jej powodzenie.
strona: - 1 - - 2 -
Autor: