Wstęp
„Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego jako dokumentalny zapis przeżyć pisarza z okresu pobytu w radzieckim obozie pracy przymusowej w Jercewie. Autor przedstawił łagrową rzeczywistość, odsłaniając prawdę o nieludzkich warunkach, w jakich żyli więźniowie i prawach, jakie determinowały ich życie.
Rozwinięcie
1. Obraz radzieckiego obozu pracy:
a) Obóz pracy w Jercewie ukazany jako potężne, doskonale zorganizowane i funkcjonujące przedsiębiorstwo gospodarcze, nastawione na maksymalne wykorzystanie siły fizycznej człowieka oraz jako ośrodek wychowawczy, kształtujący osobowość skazańca według ideologii państwa.
b) Nieludzkie warunki życia i pracy stopniowo niszczyły więźniów, zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Więźniowie byli zmuszani do pracy ponad siły, a wyrobiona przez nich norma produkcyjna decydowała o ich dalszej egzystencji. Najsłabsze jednostki powolnie konały głodu w „trupiarni”.
c) Więźniowie po otrzymaniu wyroku byli pozbawiani wszelkich praw i stawali się bezwolnym narzędziem, całkowicie zależnym od systemu. Byli całkowicie odizolowani od świata zewnętrznego, własnych rodzin, a władza często przedłużała bez uzasadnienia ich wyroki.
d) Praca stanowiła obowiązek więźnia i wytyczała rytm jego życia. Za dobrze wykonaną pracę był on „nagradzany” przywilejami i lepszą racją żywnościową.
e) Życie w obozie podlegało dodatkowo wewnętrznym zasadom i prawom, które wyznaczali „urkowie”. Pozostali więźniowie musieli się im podporządkowywać, godząc się na rzeczy, których nigdy by nie zaakceptowali, żyjąc na wolności. Na porządku dziennym były samosądy, gwałty na kobietach, dobijanie słabszych współwięźniów.
f) Więźniowie poddawani byli nieustannej kontroli systemu, żyli poniżej granicy człowieczeństwa, zatracając wszelkie ludzkie uczucia i starając się przetrwać za wszelką cenę, nawet kosztem drugiego człowieka.
2. Obraz ludzi, żyjących w nieludzkich warunkach:
a) Herling-Grudziński ukazał proces stopniowego upadku moralnego człowieka w nieludzkich warunkach obozowej rzeczywistości. Więzień początkowo był zdolny do okazywania współczucia towarzyszom niedoli, pomagał im, z czasem jednak zaczynał gardzić nimi i nienawidził ich.
strona: - 1 - - 2 -