Żywot Ezopa Fryga - streszczenie

Pełny tytuł książki Biernata z Lublina, która została wydana prawdopodobnie w roku 1522, brzmi Żywot Ezopa Fryga mędrca obyczajnego i z przypowieściami jego: z niektórymi też innych mędrców przykłady osobliwymi i barzo śmiesznymi i też krotochwilnymi. Utwór ten wraz zaliczany jest do literatury błazeńskiej, podobnie jak Rozmowy, które miał król Salomon mądry z Marchołtem grubym a sprosnym przekładu Jana z Koszyczek, czy liczne opowieści sowizdrzalskie. Literatura tego typu cieszyła się ówcześnie niezwykła poczytnością, o czy świadczy choćby mnogość utworów o podobnej tematyce, wydawana w zbliżonym czasie.



Ezop nie jest bohaterem wymyśloną przez Biernata z Lublina, to postać na poły legendarna. Ezop pochodził z Frygi, żył podobno w wieku VI p.n.e.. Mężczyzna cechował się szczególną brzydotą, brakło mu wykształcenia, ale zamiast tego posiadał wrodzone mądrość i dobroć. Początkowo była niewolnikiem, ale zakupiony na targu przez filozofa Ksantosa, po pewnym czasie dzięki swojemu sprytowi, dobrym i skutecznym radom, jakich udzielał swemu panu, stał się wyzwoleńcem.

W postawie Ezopa najbardziej znamiennymi cechami są: brak szacunku dla uznanych autorytetów, kpiący, przewrotny żart, udawana głupota, która każe mu dosłownie wykonywać polecenia i która w ten sposób demaskuje konwenans, wreszcie swoisty egzalitaryzm, przekonanie o wrodzonej równości ludzi, pozbawione wprawdzie programu walki, ale wyrażone w formie ostrej krytyki stosunków społecznych – krytyki na tyle ogólnikowej, że mogła ona wchodzić w związki z plebejsko-ludową mentalnością różnych epok. (Ziomek, s.138)

Dzięki wyżej wymienionym cechom Ezop stał się uosobieniem wolności. Według legendy ten dziwny nauczyciel zostaje zrzucony ze skały – była to niesprawiedliwa kara za kradzież naczyń ze świątyni (był to wynik podstępu zawistnych kapłanów Apollina).



Biernat znał historię Ezopa z dwóch pietnastowiecznych przekazów (włoskiego i niemieckiego), w swoim dziele zachował wszystkie znajdujące się w nich epizody z życia bohatera. Ukazuje legendarnego wyzwoleńca w całej jego brzydocie, która zresztą stała w opozycji do renesansowej estetyki piękna i harmonii:

Wyszedł Ezop twarzy żadnej,
A wymowy barzo śladnej.
Głowę też miał barzo silną,

strona:   - 1 -  - 2 - 

  Dowiedz się więcej