klp.plW starożytności powstało pojęcie filozofii – jako umiłowania mądrości (od greckich słów philein – lubić, kochać, sophis – mądrość). Twórcą terminu był Pitagoras. Grecy uważali, że filozofia przybliża człowieka do tego, co boskie, bowiem jest boską wiedzą.
W starożytnej filozofii wyróżniamy pięć okresów:
naturalistyczny, z dominacją filozofii przyrody (Tales z Miletu, Anaksymander z Miletu, Heraklit z Efezu, Ksenofanes) i pigatorejczykami; humanistyczny, jako okres działalności sofistów i Sokratesa; okres tzw. wielkich syntez, z najwybitniejszymi nazwiskami epoki – Platonem i Arystotelesem; okres szkół hellenistycznych, czyli szkół stoików, epikurejczyków, sceptyków oraz szkoły eklektycznej; religijny, czyi tzw. neoplatonizm.
Tales z Miletu jako pierwszy zadał najważniejsze filozoficzne pytania:
Nazwa grupy pochodzi od greckiego słowa sofos, które oznacza „zręczny, mądry, chytry”. Sofista oznacza człowieka, który osłabia prawdę, umacnia fałsz, bo ma w tym realny interes. Dla Sokratesa sofistyka była pozorną mądrością, uprawianą z miłości do zysku.
Nowością wprowadzoną przez sofistów była metoda naukowa, polegająca na połączeniu wiedzy teoretycznej i doświadczenia życiowego, co miało... więcej
Platon zasłynął z koncepcji tzw. idei. Są to rzeczy, których nie można sobie wyobrazić i zidentyfikować przy bezpośrednim poznaniu, ale mimo to i tak istnieją. Istnieją one w ponad światem zmysłowym, są formami, przyczyną świata. Są: niematerialne, niezmienne, są bytami oraz są poznawane poprzez duszę. Skoro więc ludzka dusza potrafi poznać rzeczy ponadzmysłowe, sama musi być czymś ponadzmysłowym i musi mieć... więcej
Szkoła stoicka została założona w Atenach przez Zenona z Kition. Upada około II wieku n.e.
Najwybitniejsi stoicy to:okres 1 – Zenon z Kition (III w. p.n.e.), Chryzyp (II w. p.n.e.);okres 2 – tzw. stoicyzm pośredni – Panaitios z Rodos, Poseidinios (II/I w. p.n.e.); okres 3 – stoicyzm rzymski – Seneka (I w. n.e.), Epiktet (I/II w. n.e.), Marek Aureliusz (II w.... więcej
Po zburzeniu Aten centrum rozwoju filozofii stała się Aleksandria. Około 300 roku powstała tam biblioteka założona przez Ptolomeusza. Następca Ptolomeusza, Ptolomeusz II, założył w Aleksandrii muzejon. Aleksandria stała się centrum handlu i ośrodkiem kulturalnym. W tamtym czasie w Aleksandrii działał Filon z Aleksandrii. Połączył on pojęcie najwyższego Absolutu – Jednego – z Bogiem Starego Testamentu.... więcej
W starożytnej filozofii wyróżniamy pięć okresów:
Okres naturalistyczny
Tales z MiletuTales z Miletu jako pierwszy zadał najważniejsze filozoficzne pytania:
„z czego jest wszystko?”, „co sprawia, że to, co istnieje, jest takie, a nie inne?”, „dlaczego to istnieje, a nie ginie?”Jego odpowiedzią była woda. Uznał, iż wszystko jest z wody, dzięki wodzie powstaje i ginie, i dzięki wodzie jest również takie, a nie inne. Woda jest więc początkiem rzeczy, jest... więcej
Okres humanistyczny
SofiściNazwa grupy pochodzi od greckiego słowa sofos, które oznacza „zręczny, mądry, chytry”. Sofista oznacza człowieka, który osłabia prawdę, umacnia fałsz, bo ma w tym realny interes. Dla Sokratesa sofistyka była pozorną mądrością, uprawianą z miłości do zysku.
Nowością wprowadzoną przez sofistów była metoda naukowa, polegająca na połączeniu wiedzy teoretycznej i doświadczenia życiowego, co miało... więcej
Okres wielkich syntez
PlatonPlaton zasłynął z koncepcji tzw. idei. Są to rzeczy, których nie można sobie wyobrazić i zidentyfikować przy bezpośrednim poznaniu, ale mimo to i tak istnieją. Istnieją one w ponad światem zmysłowym, są formami, przyczyną świata. Są: niematerialne, niezmienne, są bytami oraz są poznawane poprzez duszę. Skoro więc ludzka dusza potrafi poznać rzeczy ponadzmysłowe, sama musi być czymś ponadzmysłowym i musi mieć... więcej
Okres szkół hellenistycznych
StoicyzmSzkoła stoicka została założona w Atenach przez Zenona z Kition. Upada około II wieku n.e.
Najwybitniejsi stoicy to:okres 1 – Zenon z Kition (III w. p.n.e.), Chryzyp (II w. p.n.e.);okres 2 – tzw. stoicyzm pośredni – Panaitios z Rodos, Poseidinios (II/I w. p.n.e.); okres 3 – stoicyzm rzymski – Seneka (I w. n.e.), Epiktet (I/II w. n.e.), Marek Aureliusz (II w.... więcej
Okres religijny
NeoplatonizmPo zburzeniu Aten centrum rozwoju filozofii stała się Aleksandria. Około 300 roku powstała tam biblioteka założona przez Ptolomeusza. Następca Ptolomeusza, Ptolomeusz II, założył w Aleksandrii muzejon. Aleksandria stała się centrum handlu i ośrodkiem kulturalnym. W tamtym czasie w Aleksandrii działał Filon z Aleksandrii. Połączył on pojęcie najwyższego Absolutu – Jednego – z Bogiem Starego Testamentu.... więcej