Dramat i teatr elżbietański (William Szekspir)

Szekspirowskie analizy ludzkich charakterów nie są zawsze optymistyczne i budujące wartości. Postać Makbeta i przedstawiona w sztuce wizja problemu władzy, winy, kary, ludzkiego sumienia – stanowią kompendium wiedzy o ciemnej stronie natury ludzkiej. Forma dramatu Szekspirowskiego zrywa z regułami Antyku. Brak trzech jedności, chóru, brak masek. Postaci wywodzą się z różnych warstw społecznych i są bardzo zindywidualizowane, nie pozbawione jednak cech uniwersalnych. Przymioty uniwersalne wiążą się jednak zawsze z głęboką psychiką ludzką. Język dramaturga jest nasycony poetyckością – występują: rytm, miara wierszowa, metafory, obrazowe porównania, wątki realistyczne i fantastyczne. Szekspir jest twórcą nowego świata literackiego, w którym bohaterowie, istniejący w świecie nasyconym sygnałami z zaświatów i z krainy wyobraźni, doświadczają emocji, problemów lub prowadzą walki myślowe – bliskie każdemu człowiekowi.

Główne dzieła Szekspira:

• Komedie: Sen nocy letniej, Komedia pomyłek, Poskromienie złośnicy, Wesołe kumoszki z Windsoru, Wieczór trzech króli, Miarka za miarkę, Jak wam się podoba
• Kroniki historyczne: Król Jan, Ryszard II, Henryk IV, Henryk V, Henryk VI, Ryszard III, Henryk VIII, Juliusz Cezar, Antoniusz i Kleopatra
• Tragedie: Romeo i Julia, Hamlet, Otello, Król Lear, Makbet
• Baśnie dramatyczne: Sen nocy letniej.

Szekspir zasłynął również jako autor pięknych sonetów (napisał ich 154).

Cechy dramatu szekspirowskiego

Dramaty tworzone przez Szekspira były na tyle nowatorskie, iż zyskały miano dramatów szekspirowskich. Do ich głównych cech zaliczamy:

• Naruszenie klasycznej reguły trzech jedności – miejsca, czasu i akcji, stosowanej w dramatach antycznych. Utwory rozgrywają się w wielu przestrzeniach, akcja trwa wiele lat, występują liczne wątki poboczne.
• Złamanie zasady decorum, czyli odpowiedniości stylów i środków wyrazu.
• Naruszenie wprowadzonej przez Sofoklesa zasady, w myśl której na scenie mogło przebywać jednocześnie nie więcej niż trzech aktorów. W dziełach Szekspira zdarzają się sceny zbiorowe.
• Występowanie scen krwawych, drastycznych, ukazanych bezpośrednio, a nie pośrednio, poprzez opis.
• Bohaterowie ulegają transformacjom, popadają w skrajne stany emocjonalne, mają bogate życie psychiczne.
• Występowanie sfery fantastycznej, ponadnaturalnej, upiorów, duchów, czarownic.
• Plastyczny język, pełen metafor, porównań, dialogów.

strona:   - 1 -  - 2 - 

  Dowiedz się więcej