klp.plWergiliusz (Publius Vergilius Maro, 70-19 r. p.n.e)
Był najwybitniejszym epikiem rzymskim, synem garncarza. Jako młody chłopiec przeżył trudny okres wojen domowych. Dopiero po zwycięstwie Oktawiana rozwijał się jako pisarz. Opiekę nad nim sprawował Mecenas. Wzorując się na sielankach Teokryta napisał Bukoliki. Ukazywał w nich wyidealizowane postaci pasterzy, prowadzących miłosne rozmowy podczas wypasu owiec, a także rozprawiających przy pracy o poezji. Tłem swych utworów uczynił baśniowy krajobraz Arkadii. Wegiliusz stworzył także Georgiki - poemat dydaktyczny o rolnictwie oraz Eneidę - epopeję, której za wzór posłużyły dzieła Homera.
Eneida składa się z 12 ksiąg. Jej bohaterem jest Eneasz, heros o półboskim pochodzeniu. Jest on jednym z najdzielniejszych wodzów trojańskich, występuje jako bohater w Iliadzie Homera. Po upadku Troi wyrusza w morze, aby szukać miejsca, gdzie mógłby się osiedlić wraz z grupą towarzyszy. Po długiej, pełnej przygód i niebezpieczeństw podróży, przybywa do Italii. Tam walczy z mieszkańcami Lacjum i ich królem Latynusem, zakłada królestwo Lawinium, które później przerodzi się w Rzym.
Owidiusz (Publius Ovidius Naso, 43 r. p.n.e.-ok. 17 r. n.e.)
Jeden z największych poetów rzymskich. Jego życie przypada na czas panowania Oktawiana Augusta. Był to czas pokoju, wojny domowe zakończyły się. W tych warunkach nie miał problemów ze zdobyciem popularności, ceniono go za talent, dowcip i wytworność. Był również duszą towarzystwa. Jego utwory to miłosne elegie, wierszowane podręczniki kosmetyki i flirtu – Sztuka kochania. Jego największym dziełem są Metamorfozy (Przemiany) będące poetycką wersją mitologii greckiej i rzymskiej. Napisał również Żale - elegie opisujące jego smutne losy podczas wygnania w Tomi nad Morzem Czarnym, gdzie zakończył swój żywot.
Cyceron (106-43 p.n.e.)
Cyceron to największy prozaik rzymskiej starożytności. Żył w czasie walk o władzę w Rzymie, kiedy przemijał republikanizm, a nastawała epoka cezarów. Tym samym literatura miała bardzo pragmatyczną, konkretną rolę – miała być środkiem do walki z polityczną dominacją. Cyceron tworzył więc mowy, atakujące bądź broniące rzymskich polityków. Pisał zwięźle, ale jednocześnie patetycznie, co sprawia, że do dziś mowy Cycerona czytane są z przyjemnością. Potrafił połączyć jasność myśli i wywodu z ozdobnością języka.
Cyceron bronił republikańskich zasad w polityce, co przypłacił życiem. W czasie wojny domowej po śmierci Juliusza Cezara został zamordowany. Autor mów sądowych i politycznych, m.in. Przeciw Katylinie (stłumił spisek Katyliny), Przeciw Antoniuszowi. Pisał również pisma retoryczne, np. Brutus czy O mówcy” oraz rozprawy filozoficzne, np. O powinnościach. Był również autorem listów.
Seneka (Lucius Annaeus Seneca, 60 p.n.e.-40 n.e.)
Seneka był filozofem i tragikiem. Jego filozofia opierała się na greckim stoicyzmie. Mieszkał w Rzymie, był wychowawcą przyszłego cesarza Nerona i dygnitarzem za jego panowania. Pisał teksty etyczne oraz tragedie wzorowane na literaturze greckiej. Autor Dialogów w duchu stoicyzmu, prac przyrodniczo-geograficznych O zjawiskach natury oraz tragedii m.in. Fedra, Edyp, Agamemnon.
Lukrecjusz (95-55 p.n.e.)
Lukrecjusz był poetą i filozofem. Jego filozofią życiową był epikureizm. W poemacie „O naturze wszechrzeczy” przedstawił zasady tej filozofii.
Marek Aureliusz (121-180 n.e.)
Marek Aureliusz pochodził z rodu plebejskiego. Był cesarzem rzymskim, szlachcicem. Nauki pobierał w domu rodzinnym. Zwolennik życia w zgodzie i bliskości natury. Lubił spokój, rządził niechętnie. Był filozofem, stoikiem. Nazywa się go „filozofem na tronie”. Czas jego panowania w Rzymie przypada na okres wojen i klęsk żywiołowych. Podczas jednej z wypraw wojennych napisał swoje największe dzieło – Rozmyślania.
Autor: