Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl Lektury Analizy i interpretacje Motywy literackie Epoki

Ballady i romanse - wiadomości wstępne

Czas i miejsce powstania cyklu
Cykl ten powstał na początku lat dwudziestych XIX wieku i były częścią pierwszego tomu „Poezji” A dama Mickiewicza. Ukazał się on w czerwcu 1822 roku w Wilnie.

Źródła utworów
Utwory wchodzące w skład cyklu w dużej mierze opierają się na wierzeniach prostego ludu oraz na podaniach, które krążyły wśród gminu. Źródłem, z którego czerpał Mickiewicz motywy i tematy, które potem... więcej



Cechy romantyczne w "Balladach i romansach" Adama Mickiewicza

Pierwszy, opublikowany w 1822 roku tomik poetycki Adama Mickiewicza wyznacza początek romantyzmu - nowej literackiej epoki w Polsce. Zawierał jedynie czternaście utworów balladowych i romansów, ale ich kompozycja i motywy świadczą o nowym spojrzeniu artysty na świat.

Na samym niemal początku "Ballad i romansów" przeciwstawia Mickiewicz "czucie i wiarę" "szkiełku i oku", a więc zabobony i przeczucia - rozumowi. Odrzuca, poddany chłodnej analizie,... więcej



Ludowość w Balladach i romansach

Na kształt cyklu w dużej mierze wpłynęły ludowe wierzenia, obyczaje, podania. Wynika to z romantycznego zafascynowania ludowością. To ona była źródłem, z którego czerpał Mickiewicz pomysły na tematy swych utworów. Wątki, które w głównej mierze pochodziły z „wieści gminnej”, pozwoliły na przedstawienie nie tylko samych bohaterów, ale także świata ich uczuć, wewnętrznych przeżyć, ich relacji z naturą, a także jej wpływu... więcej



Ballady i romanse jako manifest ideowy polskiego romantyzmu

Cykl ten jest manifestem przekonań samego poety, jak również całego polskiego romantyzmu. Dzięki jego powstaniu Mickiewicz opowiedział się po jednej ze stron w konflikcie klasyków z romantykami. Ci pierwsi nie akceptowali pozarozumowego postrzegania świata, opartego na wierzeniach prostego ludu, a także jednoczesnego istnienia dwóch przeciwstawnych światów: realnego i metafizycznego.

Równocześnie ballady te wyrażają przekonanie samego autora... więcej



Pierwiosnek - analiza i interpretacja

Pierwiosnek jest utworem rozpoczynającym cały Mickiewiczowski cykl i znacznie różniącym się od następujących po nim ballad. Wiersz rozpoczyna się trzecioosobową wypowiedzią odnarratorską informującą o pojawieniu się pierwszego, najwcześniejszego wiosennego kwiatu – pierwiosnka. Kolejne strofy przyjmują już formę dialogu i pojawiają się wówczas kolejno wydzielone kwestie rozmowy prowadzonej pomiędzy Ja i Kwiatkiem.

Wypowiedzi... więcej



„Romantyczność” Adama Mickiewicza jako manifest światopoglądowy

Romantyczność jest utworem składającym się z dwóch części. W pierwszej pokazane zostały losy Karusi, dziewczyny, która straciła swego ukochanego i która twierdzi, że – mimo upływu dwóch lat od jego śmierci – widzi swego Jasieńka i w środku dnia na ulicy z nim rozmawia. Ta obyczajowa scenka stanowi pretekst do pokazania odmiennych postaw bohaterów wobec tego, co się dzieje i poszukiwania odpowiedzi na pytania o drogi dochodzenia... więcej



Świteź - analiza i interpretacja

Ballada „Świteź” była to Mickiewiczowska wersja historii Tuchanowicz, gdzie mieszkał ród Wereszczaków. Utwór ten był dedykowany Michałowi Wereszczace, bratu ukochanej Mickiewicza – Maryli.

Ballada ta jest utworem swobodnie nawiązującym do ludowych legend o tajemniczym jeziorze i ma budowę trójczłonową.
Ballada – jest to gatunek obejmujący pieśni o charakterze epicko-lirycznym, nasycony elementami...
więcej



Świtezianka - analiza i interpretacja

Interpretacja
Utwór ten opowiada historię dwojga zakochanych w sobie osób, które widują się każdego wieczora. Na ich temat nie wiemy zbyt wiele. Młody mężczyzna jest strzelcem, o dziewczynie natomiast sam autor mówi niewiele:
„Młody jest strzelcem w tutejszym borze,
Kto jest dziewczyna? – ja nie wiem!”


Miejscem spotkań kochanków (sam autor tak o nich mówi: Pewnie kochankiem jest tej dziewczyny, Pewnie to jego... więcej



Rybka - analiza i interpretacja

Czesław Zgorzelski w swojej klasyfikacji ballad Mickiewicza (książka Czytając Mickiewicza) zalicza Rybkę, obok Świtezi i Świtezianki, do grupy utworów „rusałczanych”. Nie jest to utwór ceniony przez krytyków, uważa się go raczej za jedną ze słabszych ballad Mickiewicza, nazywając „naiwnie tragiczną” (J. Przyboś) czy wręcz „wyraźnie nieudaną” (Cz. Zgorzelski).

Ballada rozpoczyna... więcej



Powrót taty - analiza i interpretacja

Według Czesława Zgorzelskiego Powrót taty to najlepsza, obok Lilii, ballada Mickiewicza, doskonała przede wszystkim ze względu na sposób zaprezentowania przedstawionych zdarzeń.

A zdarzenia ukazane w utworze są bardzo dramatyczne. Oto matka informuje swoje dzieci, że jest niezwykle zmartwiona, ponieważ ich ojciec (jak się później okaże kupiec) nie wraca z długiej podróży. Wymienia czyhające na niego niebezpieczeństwa: rzeki,... więcej



Lilije - analiza i interpretacja

Interpretacja
Tematem ballady są przede wszystkim uczucia i myśli, które towarzyszą mężobójczyni, od chwili zabicia swego męża aż do momentu, gdy nieboszczyk powstaje z grobu i porywa ją.

Mąż, powracający razem ze swoimi dwoma braćmi z wojny, chciał szybciej spotkać się ze swoją żoną, dlatego też wyprzedził braci i jako pierwszy przybył w okolice swego domu. Bohaterka utworu zabiła małżonka, gdyż nie chciała, aby ten dowiedział... więcej



To lubię - analiza i interpretacja

To lubię – pierwsza chronologicznie ballada Mickiewicza, poprzedzona została listem Do przyjaciół, którym poeta „posyła” swój utwór. Wiersz ten stanowi wstęp do ballady i wyjaśnia okoliczności powstania całego zbiorku. W „strasznej godzinie”, kiedy „bije […] już północna pora”, kiedy słychać tylko szum wiatru i szczekanie psów, poeta przy dogasającej świecy sięga po pióro.... więcej



Pani Twardowska - analiza i interpretacja

Ballada z grupy tych, które
ukazują Mefistofelową interwencję w świat romantyczności balladowej.
(Czesław Zgorzelski)
Utwór nawiązuje bowiem do znanej legendy o panu Twardowskim, który podpisał cyrograf, obiecując diabłu swoją duszę w zamian za korzystanie z jego posług. Mickiewicz koncentruje się na kulminacyjnym momencie owej historii, kiedy to sprytnemu bohaterowi udaje się przechytrzyć samego diabła.

Twardowski, który z Mefistofelesem... więcej