klp.pl
MATURA 2025 - pełną odpowiedź na wszystkie pytania maturalne znajdziesz w ebooku - 110 odpowiedzi na pytania jawne. Sprawdzam >>- elity, które zaniedbały swoje narodowe dziedzictwo na rzecz kosmopolitycznego stylu życia;
- patrioci, gotowi poświęcić wszystko dla dobra narodu;
- zdrajcy, którzy dla osobistych korzyści sprzedali się zaborcy.
Mickiewicz używa rozbudowanej charakteryzacji i dramatycznych sytuacji do ukazania tych postaw, najlepiej widoczne w scenach "Salon Warszawski" i "Pan Senator". W scenie VII "Salon Warszawski", obserwujemy dwie kontrastujące grupy: towarzystwo siedzące przy stolikach i towarzystwo przy drzwiach. Pierwsza grupa, złożona z inteligencji i arystokracji, wiedzie luksusowe życie, porozumiewa się w języku francuskim, ignoruje kwestie narodowe. Ich główne zmartwienie to utrata możliwości towarzyskich spowodowana opuszczeniem Warszawy przez Nowosilcowa. Drugą grupą są osoby zatroskane o losy Polski, stojące przy drzwiach i rozmawiające w języku polskim. W przeciwieństwie do elit, te osoby rozumieją wagę narodowej jedności i są krytyczne wobec postaw wyższych sfer społeczeństwa.
Scena VIII ukazuje nam najmroczniejszą stronę społeczeństwa – zdrajców, którzy dla osobistych korzyści współpracują z zaborcą. Postacie takie jak Pelikan czy Doktor są dla Mickiewicza symbolami zdrady narodowej. Jednak pośród tego mrocznego obrazu, postać Kaprala niesie iskierkę nadziei. Nawet będąc zmuszonym do noszenia carskiego munduru, nie zapomina o swojej prawdziwej tożsamości, co sugeruje, że prawdziwa narodowa tożsamość pozostaje nienaruszona nawet w najtrudniejszych okolicznościach.
Kontekst biografii autora
Cykl "Dziady" Adama Mickiewicza, a szczególnie jego trzecia część, stanowi głęboką refleksję nad losami Polski w kontekście walki z rosyjskim zaborcą. Mickiewicz, przez osobiste doświadczenia związane z prześladowaniami i zesłaniem, zwraca uwagę na moralne i duchowe aspekty oporu przeciwko zaborcy. Używa realnych postaci historycznych, jak Tomasz Zan czy Piotr Wysocki, by uwydatnić różne postawy wobec walki o niepodległość. Dzięki temu, "Dziady" drezdeńskie są nie tylko dramatem narodowym, ale też dokumentem epoki, odzwierciedlającym ideologiczne i moralne dylematy Polaków.
Nawiązania (literatura)
- „Syzyfowe prace” Stefan Żeromski – głównym tematem utworu jest proces rusyfikacji polskiej młodzieży, który był niejako „syzyfową pracą”, czyli skazaną na porażkę ze względu na bunt pokolenia młodych patriotów;
- "Kordian" Juliusza Słowackiego – Kordian mimo sprzeciwu społeczeństwa sam próbuje podjąć walkę z rosyjskim zaborcą i obalić cara.
- "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej - Ten powieściowy portret życia na Kresach w XIX wieku ukazuje stosunki społeczne wobec zaborcy rosyjskiego oraz próby podtrzymania polskości w trudnych czasach.
