„Zemsta” cechy komedii (dramat)

Punkt kulminacyjny – splot wszystkich wątków, moment najwyższego napięcia emocjonalnego. Taki moment następuje, gdy do domu Cześnika wchodzi Rejent, zdziwiony nieobecnością porywczego sąsiada na pojedynku. Spotkanie dwóch wrogów jest nieuniknione, ale gdy dochodzi do konfrontacji, nie wiadomo, co może się wydarzyć... Jednocześnie w tle odbywa się ślub Wacława i Klary.

Rozwiązanie akcji – zakończenie, wyjaśnienie losów bohaterów – w przypadku komedii pozytywne.

Zemsta ma szczęśliwe zakończenie. Kończy się spór Cześnika i Rejenta – sąsiedzi godzą się ze sobą, bo dzięki małżeństwu Wacława i Klary zostają rodziną. Podstolina nie wychodzi za mąż, ale jako formę odszkodowania zyskuje sto tysięcy. Pieniądze mają być wypłacone z posagu Klary. Następuje powszechna zgoda:

„Niechże będzie dziś wesele
Równie w sercach, jak i w dziele
Mocium panie, z nami zgoda.”

Zemsta należy do komedii, w której występuje kontrast charakterów. Osobowość Cześnika Raptusiewicza została skonfrontowana (przeciwstawiona) z charakterem Rejenta Milczka. Pierwszy z bohaterów jest porywczy i gwałtowny, szybko wybucha gniewem, ale równie szybko się opamiętuje, dzięki takim reakcjom jest szczery. Natomiast drugi to cichy, spokojny, z pozoru niezdolny do złości człowiek, ale naprawdę pod maską cierpliwości skrywa wiele negatywnych cech: potrafi kłamać i zręcznie manipulować innymi, mając na celu własne korzyści, jest przy tym skąpy i chciwy.

Postacie Raptusiewicza i Milczka skonstruowane w oparciu o różnice temperamentów prowokują mnóstwo zabawnych scenek i perypetii (problemów). Żarty te śmieszą odbiorcę i pozwalają naigrywać się nie tylko z komicznych sytuacji, ale i z bohaterów . Ponadto Cześnik i Rejent są specyficznymi indywidualnościami – typami ludzkimi, czyli typowymi reprezentantami swojego środowiska – szlachty. To modelowi – klasyczni szlachcice (sarmaci): kłótliwi, konfliktowi, skłonni procesować się o drobiazgi – sprawy małej wagi, skorzy do „bitki i wypitki”, ale jednocześnie otwarci i gościnni, pełni honoru i niepozbawieni uczuć patriotycznych.
Ustami błazeńskiego Papkina skrytykował Fredro niektóre wady szlachty: rozrzutność, zarozumiałość, chciwość i „ciasnotę umysłową”:

„Siedzi na wsi, sieje, wieje
Zrzędzi, nudzi, gdyra, łaje,
A dać wina – to nie staje; (...)
Albo jeśli przyjdzie flasza,
Samą maścią już przestrasza; (...)
Nie proś, nie nudź hreczkosieju, (...)” (hreczkosiej – prostak, pogardliwie o szlachcicu mieszkającym na wsi i zajmującym się gospodarstwem, a przez to „nieobytym” w świecie).

strona:   - 1 -  - 2 - 

  Dowiedz się więcej