Epos z gr. słowo, opowieść, pieśń, to najstarszy gatunek epicki wywodzący się z ludowych podań, utwór najczęściej wierszowany, nawiązujący do mitów i podań, cechuje go podniosły styl występują powtórzenia porównania, istotne są epitety. Twórcą najwybitniejszych dzieł dla kultury europejskiej - Iliady i Odysei jest Homer żyjący w VIII w. p.n.e. epik grecki pochodzący prawdopodobnie z Azji Mniejs/ej, wg legendy ślepy śpiewak wędrowny.
Najsławniejsze eposy to: Iliada - pieśń o Troi - powstała na przełomie IX i VIII w. p.n.e. jest epizodem (opisuje 50 ostatnich dni) z 10 roku wojny trojańskiej, pełna tematów wojennych i bohaterskich, nawiązuje do mitu o jabłku niezgody, opisuje gniew Achillesa i wynikające z tego konsekwencje, wspomina także pojedynek Achillesa z synem króla Priama
Hektorem Odyseja - powstała w I pół. VIII w. p.n.e. opowiada o powrocie Odyseusza spod Troi do Itaki, trwał on aż dziesięć lat w wyniku klątwy rzuconej przez Posejdona. Podczas tej wędrówki spotyka go wiele niebezpieczeństw m.in. odwiedza kraj Lajstrygonów, wyspę syren, kraj cyklopów, aby na końcu powrócić do
żony Penelopy i syna Telemacha. Występuje tu retrospekcja i narracja bohatera Eneida autorstwa Wergiliusza, łącząca w sobie różne elementy typowe dla obu epopei Homera, jest opisem wędrówki Eneasza spod Troi. Po ucieczce wraz z żoną dziećmi i towarzyszami spod Troi przybywa do Ialii i zakłada kolonię, z której wywodzą się Rzymianie Epos o Gilgameszu - bohater eposu syryjsko - babilońskiego słynący z wielkiej siły Cechy eposu antycznego: inwokacja - wstęp w formie rozwiniętej apostrofy równolegle prowadzone dwie płaszczyzny - świat bogów i świat ludzi narrator ujawnia się w inwokacji, w dalszej części występuje w trzeciej osobie styl wysoki, podniosły, poetycki przedstawia różne wydarzenia dotyczące zarówno bohaterów jak i ogółu drobiazgowo przedstawione sceny batalistyczne retardacje - zatrzymanie biegu wydarzeń i skupienie uwagi na jakimś szczególe występują porównania homeryckie - porównania, w których człon porównujący rozbudowany jest w cały obraz miarą wierszową eposu homeryckiego jest heksametr - w metryce antycznej rodzaj wiersza polegający na występowaniu sześciu stóp metrycznych w wersie mimesis - naśladownictwo - sztuka miała naśladować rzeczywistość Starożytne eposy, szczególnie Homera, stanowią jedno ze źródeł kultury europejskiej, dają początek nowemu gatunkowi, jakim jest epos.